Бірінші кредиттік бюроның талдау орталығы FCB Media Day конференциясын өткізіп, 2023 жылдағы несиелеу нарығының қорытындысын жариялады. Компанияның мәліметінше, былтыр елде ипотекалық несиелеу баяулап, қарыз беру көлемі жылына 17,3%-ға, 1,8 трлн теңгеге дейін, ал беру саны 19,2%-ға 116,6 мың бірлікке дейін төмендеген.
Бір жыл ішінде ипотека алғандардың шамамен бестен бір бөлігі жастар: қарыз алушылардың үлесі бір жыл ішінде 30 жасқа дейін өзгерді. Бір жыл ішінде берудің медианалық сомасы 13 млн теңгені, орташа сомасы 15 млн теңгені құрады, - деп хабарлады бюро.
Айта кетейік, 1 қаңтардағы жағдай бойынша Қазақстанда ипотекалық несиелер портфелі 5,8 трлн теңгені құрады, бұл өткен жылмен салыстырғанда 11,3% жоғары. Алайда бұл соманың 61%-ы – 2022-2023 жылдардағы жаңа несиелер.
Ипотекалық несиемен қатар қазақстандықтардан несие карталарына деген сұраныс азая бастаған. Мәселен, 2022 жылмен салыстырғанда несиелік карталарды берудің жалпы сомасы 32,2% (91,4 млрд теңге), 192,4 млрд теңгеге дейін қысқарған. Есесіне автонесиелеу рекордтық көрсеткіштерге жеткен.
2022 жылмен салыстырғанда берілген қарыздардың жалпы сомасы екі есеге жуық, дәлірек айтқанда 81,5%-ға (708,5 млрд теңге), 1,6 трлн теңгеге дейін өсті. Бұрын-соңды болмаған жоғары қарқын қарыз алушылардың белсенділігінің артуына байланысты қалыптасты, - деп толықтырды Бірінші кредиттік бюро.
2023 жылдың қорытындысы бойынша берілген несиелер саны 208,4 мың бірлікті құраған. Жалпы автонесиелер портфелі 2,5 трлн теңге сомасында қалыптасты. Бұл өткен жылмен салыстырғанда 64,8% (1 трлн теңге) артық.
Сонымен қатар елімізде жалақыға дейін онлайн қарыз рәсімдеу көрсеткіші артқаны белгілі болды. Бұл жерде мәселе 45 күнге дейін 50АЕК мөлшеріне дейін (2023 жылы-172,5 мың теңгеге дейін) берілетін шағын несиелер туралы айтылып отыр.
Берілген сома жылына бірден 102,6%-ға – 790 млрд теңгеге дейін, беру саны 72,5% – 13 млн бірлікке дейін ұлғайды. Жыл ішінде берудің медианалық сомасы 50 мың теңгені құрады. Бір жыл ішінде берілген көлемнің көп бөлігі 40 жасқа (72%) дейінгі адамдарға тиесілі, - деді бюрода.
Онлайн алушылармен қатар, қарызды беруші ұйымдардың қатары көбейген: 2021 жылдың 1 қаңтарында олардың саны 44 болса, 2024 жылы 79 болды.