Тірі болсам, қазаққа қызмет етпей қоймаймын!

Әлихан Бөкейхан

Экономикалық даму және жаңа индустриялы саясат

10:51, 25 қыркүйек 2024 431

 

Жаңа индустриялы саясат – экономикалық даму мен құрылымдық өзгерістерді мақсат ететін стратегия. Бұл саясаттың негізгі мақсаты – өндірістің жоғары қосылған құнын арттырып, елдің экономикалық құрылымын модернизациялау арқылы жаһандық нарықтарда бәсекеге қабілетті болу.

Қазақстанның экономикалық дамуында мұнай мен газ секторы басты рөл атқарады. Алайда, бұл тәуелділікті төмендету мақсатында жаңа индустриялы саясат экономиканы әртараптандыруға бағытталған. Өнеркәсіптік секторды дамыту, әсіресе машина жасау, химия өнеркәсібі, ауыл шаруашылығы, азық-түлік өндірісі және фармацевтика сияқты салаларға баса назар аударылады.

Бұл саясат аясында 2010-2014 және 2015-2019 жылдар аралығында индустриялық-инновациялық даму мемлекеттік бағдарламалары жүзеге асырылды. Бағдарламалардың мақсаты – жоғары технологиялы өндірістерді дамыту, экспорттық әлеуетті арттыру, сондай-ақ өңдеу өнеркәсібін нығайту. Қазіргі таңда 2020-2025 жылдарға арналған үшінші кезең жүзеге асырылуда, онда заманауи өндіріс орындарын ашу, ішкі және сыртқы нарықта бәсекеге қабілетті өнімдер шығару жоспарланған.

Арнайы экономикалық аймақтарды (АЭА) дамыту – жаңа индустриялы саясаттың маңызды құралы. Қазақстанда 13 арнайы экономикалық аймақ бар. Бұл аймақтар кәсіпорындар үшін арнайы салық жеңілдіктерін ұсынады және инфрақұрылымды жақсарту арқылы инвестицияларды тартуға ықпал етеді. Мысалы, Астана мен Алматыдағы АЭА-ларда жоғары технологиялық жобаларды жүзеге асыруға ерекше мән беріледі.

Жаңа индустриялы саясаттың маңызды бағыттарының бірі – ғылым мен инновацияны дамыту. Қазақстанда ғылыми-зерттеу және тәжірибелік-конструкторлық жұмыстарды (ҒЗТКЖ) қолдау және ғылыми әлеуетті арттыру арқылы экономиканың әртүрлі салаларында жоғары технологияларды енгізу көзделген. Мемлекет жаңа технологияларды енгізуді қолдау үшін арнайы гранттар мен субсидиялар бөледі. Сондай-ақ, "Цифрлық Қазақстан" бағдарламасы аясында цифрлық индустриялар дамып келеді. Қазақстан жасыл экономикаға көшуге де баса назар аударуда. Мемлекет экологиялық таза технологияларды енгізу, энергия тиімділігін арттыру және қоршаған ортаға зиянсыз өндірістерді дамыту арқылы орнықты даму бағытында жұмыс істеп келеді. Жасыл технологиялар орталығы және жасыл қаржыландыру бағдарламалары арқылы экологиялық таза өндіріс жобалары қолдау табуда.

Жаңа индустриялы саясат аясында Қазақстан шетелдік инвестицияларды тартуға айтарлықтай көңіл бөледі. Мемлекет шетелдік инвесторларға салықтық жеңілдіктер ұсыну және инвестициялық ахуалды жақсарту бағытында шаралар қабылдауда. Сонымен қатар, трансұлттық корпорациялармен ынтымақтастық орнату арқылы әлемдік деңгейдегі өндіріс орындарын ашу жоспарлануда.

Қазақстанның жаңа индустриялы саясатының маңызды мақсаты – өңдеу өнеркәсібі өнімдерінің экспортын ұлғайту. Өнеркәсіптік өндірісті кеңейту арқылы Қазақстан шетел нарықтарына жоғары сапалы өнімдер шығаруды көздейді. Экспортты дамыту мақсатында «KazakhExport» компаниясы құрылған, ол экспорттаушыларға қаржылық қолдау көрсетеді.

Жаңа индустриялы саясат инфрақұрылымды дамытуға да ерекше көңіл бөледі. Өндіріс орындарының тиімді жұмыс істеуі үшін сапалы көлік, энергетика және логистикалық инфрақұрылым қажет. Сондықтан, мемлекет темір жолдар, автомобиль жолдары, электр желілері және су құбырларын жаңғыртуға қаржы бөліп отыр. Бұл шаралар аймақтық және халықаралық нарықтарға өнім жеткізуді жеңілдетуге бағытталған.

Қазақстандағы жаңа индустриялы саясат экономиканың ұзақ мерзімді тұрақтылығы мен бәсекеге қабілеттілігін арттыруға бағытталған. Индустрияның әртараптандырылуы, инновациялар мен жаңа технологиялардың енгізілуі, инфрақұрылымды жақсарту және жасыл экономикаға көшу – еліміздің экономикалық дамуына жаңа серпін беретін негізгі факторлар. Бұл саясат тек экономикалық өсуді қамтамасыз етіп қана қоймай, Қазақстанның әлемдік нарықтарда өз орнын нығайтуына көмектеседі.

 

Бұл мақала туралы не ойлайсыз?
Жарнама
Соңғы жаңалықтар