Инклюзивті қоғам құру – қазіргі әлемнің маңызды міндеттерінің бірі. Жаһандану және өзара байланыстылықтың күшеюі жағдайында инклюзия әлеуметтік әділеттілік мәселесі ғана емес, сонымен бірге қоғамның тұрақты дамуының қажетті шартына айналады. Инклюзивті қоғам оның барлық мүшелерінің әлеуметтік, экономикалық, мәдени немесе физикалық жағдайына қарамастан мүмкіндіктер теңдігін қамтамасыз етеді. Ең алдымен, инклюзивті қоғам теңдік пен әділеттілікке жетуге ұмтылады. Бұл әрбір адамның жынысына, жасына, нәсіліне, дініне, физикалық жағдайына немесе әлеуметтік жағдайына қарамастан өз мүмкіндіктерін іске асыруға тең құқықтар мен мүмкіндіктерге ие екендігін білдіреді. Инклюзия кедергілер мен кемсітушіліктерді алып тастауды білдіреді, осылайша әділ және үйлесімді қоғам құру. Мемлекет басшысы Қасым-Жомарт Кемелұлы Тоқаевтың 2023 жылғы халыққа Жолдауында да инклюзивті қоғам құрып, елдегі әлеуметтік бірлік пен тұтастықты сақтау мәселе айтылған. Осы негізде бас қаламыз Астана қаласында жаңа ресурстық орталық ашылды. Бұл орталық тікелей аталған тақырыпқа сәйкес ашылған. Яғни инклюзивті білім беру орталығы. Бұл орталықтың ашылудағы басты мақсаты ерекше білім беруді қажет ететін балалардың дамуына қолайлы кеңістік құру болып табылады.
Қазақстанның бас қаласы Астана инклюзивті білім беру саласында да белсенді дамып келеді. Әрі қала инновациялық жобалар орталығына айналуда. Жақында ашылған инклюзивті білім беру ресурстық орталығы осындай бастамалардың жарқын мысалы. Ол ерекше білім беру қажеттіліктері бар балаларды қолдауға арналған, олардың дамуы мен қоғамға кірігуіне кешенді көзқарастың маңыздылығын атап өтеді.
Астанада №43 қосымша білім беру мектеп-орталығы базасында инклюзивті білім беру ресурстық орталығы ресми түрде ашылды. Бұл орталық төрт аймақты қамтиды: әдістемелік бөлім, демалыс аймағы, логопед және дефектолог кабинеттері. Ол арнайы жиһаздармен, оқу ойыншықтарымен, сенсорлық интеграциясы бар жұмсақ жастықтармен және мұғалімдерге арналған техникалық құралдармен жабдықталған. Мұндай инфрақұрылым ерекше білім беру қажеттіліктері бар балалардың дамуы үшін қолайлы кеңістік жасайды.
Бүгінгі таңда Астанада 0 бен 18 жас аралығындағы ерекше білім беруді қажет ететін 19 500 бала тіркелген. Астана қалалық Білім басқармасының бас маманы Гүлшат Исинованың айтуынша, ата-аналардың сауаттылығы артып, дер кезінде түзетудің маңыздылығын түсінгендіктен, инклюзивті тақырыпты ерекше өзекті етеді. Инклюзиялық кабинет балалардың толыққанды оқуы мен әлеуметтенуіне қажетті жағдайларды қамтамасыз етіп, олардың дамуына елеулі көмек көрсететінін атап өткен жөн.
Сонымен қатар, Астанада 28 инклюзияны қолдау кабинеті, 2 оңалту орталығы және 4 психологиялық-педагогикалық түзету кабинеті жұмыс істейді. Бұл мекемелер ерекше қажеттіліктері бар балаларға қажетті денсаулық және білім беру қызметтеріне қол жеткізуді қамтамасыз ету арқылы қолдау көрсетуде маңызды рөл атқарады.
Астана қалалық Білім басқармасының бас маманы Гүлшат Исинова қоғамда инклюзивті сыныптарға деген қажеттілік артып келе жатқанын айтады. Бұл өз балаларын дер кезінде түзету мен қолдаудың маңыздылығын түсінетін ата-аналардың санасы мен жауапкершілігінің жоғарылағанын көрсетеді. Бұл тәсіл неғұрлым тең және инклюзивті қоғам құруға көмектеседі.
Инклюзивті қоғам әлеуметтік бірлікке ықпал етеді. Қоғамның барлық мүшелері өзін біртұтас тұтастықтың бөлігі ретінде сезініп, өзінің маңыздылығы мен құндылығына сенімді болса, бұл әлеуметтік шиеленіс пен жанжалдардың төмендеуіне әкеледі. Мұндай қоғамда адамдар бір-бірінің айырмашылықтарын жақсы түсінеді және қабылдайды, бұл бейбіт қатар өмір сүру мен ынтымақтастыққа ықпал етеді.
Экономикалық дамуда инклюзия мен қатар креативті өндіріс те шешуші рөл атқарады. Барлық адамдарға білім алу, жұмысқа орналасу және кәсіби даму үшін тең мүмкіндіктер берілгенде, бұл адам ресурстарын тиімді пайдалануға ықпал етеді. Инклюзивті қоғамда әрбір адам экономикаға өз үлесін қоса алады, бұл оның өнімділігі мен бәсекеге қабілеттілігін арттырады. Яғни бұл бойында дарыны мен шығармашылығы жақсы дамыған азаматтарды ірі қалалардағы креативті индустрияны дамытуға тартуға бағытталады. Жалпы креативті өндіріс дегеніміз — бұл шығармашылық және инновациялық идеяларды қолданып, жаңа өнімдер, қызметтер немесе мәдени құндылықтар жасайтын экономикалық сала. Бұл сала дәстүрлі өндіріс пен қызмет көрсету салаларынан ерекшеленеді, себебі ол шығармашылық, өнер, мәдениет және технологияны біріктіреді.
Астана қаласында креативті индустрияларды дамытуға бағытталған бірнеше маңызды жобалар іске асырылуда. Бұл жобалар қаланың мәдени және экономикалық дамуына үлкен үлес қосуда.
- Astana Hub Astana Hub – бұл Орталық Азиядағы ең үлкен стартап хаб, инновация мен креативті индустрияларды дамытуға бағытталған. Бұл жерде IT саласындағы стартаптар мен кәсіпкерлер үшін жұмыс жасауға, тәжірибе алмасуға және инвесторлармен байланыс орнатуға барлық жағдайлар жасалған.
- Astana Art Fest Astana Art Fest – бұл Астанада жыл сайын өтетін халықаралық өнер фестивалі. Фестивальде заманауи өнердің әртүрлі түрлері: бейнелеу өнері, дизайн, мүсін, медиа-арт, және басқа да креативті жобалар ұсынылады. Бұл фестиваль қала тұрғындары мен қонақтарына заманауи өнер туындыларын көруге және шетелдік суретшілермен танысуға мүмкіндік береді.
- Astana Media Week Astana Media Week – бұл медиа және коммуникация саласындағы маңызды іс-шара. Бұл апталық аясында медиа индустрияның көшбасшылары, журналистер, PR мамандары және басқа да сарапшылар жиналып, медиа саласындағы жаңа трендтер мен технологиялар туралы пікір алмасады.
- Назарбаев Университеті және инновациялық зертханалар Назарбаев Университеті инновациялық зертханалар мен стартаптарды қолдайтын орталықтарға ие. Мұнда студенттер мен зерттеушілер жаңа технологиялар мен креативті жобаларды дамытуға мүмкіндік алады. Университеттің зерттеу орталықтары және Fab Lab секілді зертханалары инновация мен креативті индустрияны қолдауға бағытталған.
- Kazakhstan Media Creative Space Kazakhstan Media Creative Space (KMCS) – бұл медиа және шығармашылық саласындағы мамандарға арналған кеңістік. KMCS түрлі семинарлар, мастер-класстар және тренингтер өткізеді, сондай-ақ шығармашылық индустрия өкілдеріне байланыс орнату мүмкіндігін береді.
- Expo 2017 мұрасы Expo 2017 халықаралық көрмесі Астанада өтіп, қаланың инфрақұрылымын дамытуға және креативті индустриялар үшін жаңа мүмкіндіктер ашуға ықпал етті. Көрмеден кейін көрме кешені түрлі креативті және инновациялық жобалар үшін қолданылып келеді.
- Астана Опера Астана Опера – бұл әлемдік деңгейдегі опера және балет театры. Театрда әлемдік классика мен қазіргі заманғы шығармалар қойылып, қаланың мәдени өміріне үлкен үлес қосады. Театр әртістері мен режиссерлері креативті идеяларды жүзеге асыруға мүмкіндік алады.
- TSE Art Destination TSE Art Destination – бұл қазіргі заманғы өнер галереясы, креативті кеңістік және мәдени орталық. Бұл жерде жергілікті және шетелдік суретшілердің көрмелері, өнер туралы лекциялар және мастер-класстар өтеді.
Бұл жобалар Астанадағы креативті индустрияның дамуына елеулі ықпал етіп, қала тұрғындары мен қонақтарына мәдениет, өнер және инновациялар саласында жаңа мүмкіндіктер ұсынады.
