Шығыс Қазақстан облысының Күршім ауданына қарасты Маралды ауылында ауылдық округтің ғана емес, жалпы облыстың дамуына мультипликативтік нәтиже беретін алтын өндіру фабрикасы іске қосылады. Одан облыс тұрғындары хабардар, әрине. Жоба Қазақстан Республикасының қолданыстағы заңнамасының талаптарына сәйкес барлық рұқсат беру рәсімдерінен өтті, құзыретті органдардың шешімдерімен расталады. Маралдыға экология және табиғи ресурстар, өнеркәсіп және құрылыс вице-министрлері арнайы жұмыс сапарларымен барды. Олар тұрғындармен кездесіп, жобаны тоқтатуға заңды негіздердің жоқтығын жан-жақты түсіндірді. Көптеген тексерістердің нәтижесінде фабриканың құрылысы мен одан әрі жұмысы барысында заң бұзушылықтар анықталған жоқ.
Әрбір жоба бойынша қоғамдық тыңдаулар өткізілді, олар да Қазақстан заңнамасына сәйкес қатаң түрде өткізілді. Бір ғана үкім бар – зауыттың жұмысы барлық ережелер мен қауіпсіздік талаптарына сәйкес.
Мамандардың, соның ішінде тәуелсіз мамандардың сараптамалық пікірлері зауыт қызметі қоршаған орта мен адамдар үшін қауіпсіз болатынына күмән келтірмейді. Оның үстіне, мұндай ондаған жобалар қазірдің өзінде бүкіл Қазақстан бойынша табысты жұмыс істеп жатыр. Алайда қоғамдық тыңдауларда, одан кейін әлеуметтік желілерде арандатушылық әрекеттер жасалып, зауыт құрылысына барлық кезеңде қарсылық білдіріп жатқандар бар. Әлеуметтік желіде жарияланған кадрларда ауылдық клубтың залына халықты кіргізбей, қоғамдық тыңдауларды бұзуға тырысқандары анық көрініп тұр.
Ауыл тұрғындарына зауыт құрылысы жобасын қолдағаны, тыңдауларға қатысып, өз пікірлерін білдіргені үшін үнемі қорқытулар, соның ішінде зорлық-зомбылық көрсетіледі. Мұны Маралды ауылының тұрғындарынан аудандық сотқа келіп түскен құқықтық қорғау туралы 10-нан астам арыз дәлелдейді. Өз өмірлеріне қауіп төнген ауыл тұрғындары ел Президентіне үндеу жазды. Олар зауыттың жоба бойынша, барлық экологиялық нормаларды сақтай отырып жұмыс істегенін қалайды. Халық лайықты жұмыс тауып, ауылға оралды, балалары мен немерелерінің болашағынан үміт күтеді бәрі.
Тәуелсіз сарапшылар Шығыс Қазақстан облысы Күршім ауданындағы «Maralicha Cold» тау-кен компаниясы» ЖШС қызметінің төңірегінде жасанды түрде жасалған келеңсіз жағдай соңғы 2 жылда қыза түскеніне сенімді. Мүдделі топтың арыз-шағымдары негізінде республикалық және жергілікті өнеркәсіп басқармаларымен көптеген жоспардан тыс тексерулер жүргізіліп, жобада да, компанияның қызметінде де заң бұзушылықтар анықталған жоқ.
Мемлекеттік органдар да наразылық пен арандатушылықтардың артында белгілі бір адамдар тобы тұрғанын анықтай алды. Олар зауыт ашудың нақты фактілері мен артықшылықтарына назар аудармай, қарапайым халықтың санасын манипуляциялауға тырысады.
Ал, компания басшылығы Маралды ауылдық округінің тұрғындарын қолдау үшін барынша әлеуметтік міндеттемелер алуға дайын екені анық. Бұл – ауыл тұрғындарын көмірмен қамтамасыз ету және бұл биылдың өзінде атқарылды. Мысалы, жауапкершілігі шектеулі серіктестіктерде жұмыс істейтін мүгедектер мен аудан тұрғындарын баспанамен қамтамасыз ету, мектептер мен ауруханаларды жөндеу, жаңа жұмыс орындарын ашу. 2024 жылғы оқу жылынан бастап Қазақстан Республикасының аумағындағы жоғары және орта оқу орындарында таңдаған мамандықтары бойынша жылына шамамен 15 студентті Маралды ауылдық округінің барлық мектеп түлектерін оқыту.
Кәсіпорынның жұмысы көптен бері күйзеліске ұшырап, халық ағылып жатқан Маралды ауылдық округіне тек қана пайда әкелетіні анық. Кәсіпорын жұмысы аудандағы ауылдардың ғана емес, өңірде шағын және орта бизнестің де дамуына жол ашады. Халықтың жұмыс істеп, ақша табуға мүмкіндігі болады. Кәсіпорын мамандарды оқытып, әлеуметтік кепілдіктер береді. Ал мұның барлығына ауыл тұрғындарының мүддесі мен өңірдің дамуына қарамастан өз мақсаттарын көздейтін бір топ адамдар әрекетінен қауіп төніп тұр.
Келесі қоғамдық тыңдау қаңтардың 26-сы күні өтеді, ауыл тұрғындарының жалған ақпарат арқылы қоғамдық пікірді бұрмалауға тырыспай, шындықты айтатындарды тыңдауы өте маңызды. Әлеуметтік желілерде Компанияның қызметі ашық, тиімділігі мен қауіпсіздігін экологтар, сарапшылар және жер қатынастары департаментінің және басқа да министрліктер мен ведомстволардың өкілдерімен расталған, сондықтан бұл жобаны жүзеге асыруға мүмкіндік беру өте маңызды.
PS: ШҚО прокуратурасы ҚР Қылмыстық кодексінің 274-бабына сәйкес ескертеді.
«Адамдар тобының алдын ала сөз байласуымен қоғамдық тәртіпті бұзу немесе азаматтардың немесе ұйымдардың құқықтары мен заңды мүдделеріне немесе қоғамның немесе мемлекеттің заңмен қорғалатын мүдделеріне елеулі зиян келтіру қаупін тудыратын көрінеу жалған мәліметтерді таратқаны үшін;
бұқаралық ақпарат құралдарын, телекоммуникация желілерін және онлайн платформаларды пайдалану – бес жылға дейінгі мерзімге бас бостандығын шектеуге не сол мерзімге бас бостандығынан айыруға жазаланады.