Алматы қаласы әкімінің 2022 жылғы 15 желтоқсандағы №4/705 қаулысымен Қазақстан Президенті Қ.К. Тоқаевтың тапсырмалары және ағымдағы жылдың қыркүйегінде қабылданған «Алматы қаласын дамытудың 2025 жылға дейінгі бағдарламасы және 2030 жылға дейінгі орта мерзімді перспективалар» (бұдан әрі – Алматы қаласын дамытудың бағдарламасы) негізінде жасалған 9 Жол картасы бекітілді.
1. «Алматының полицентрлік дамуы».Алматының даму бағдарламасына 5 полиция орталығын дамыту енгізілді, олардың әрқайсысы жеке жоба ретінде ресімделді. Саяси орталықтарды әлеуметтік, коммерциялық, инженерлік және көлік инфрақұрылымы нысандарымен толтыру кіші жобалар ретінде енгізілген. Жаңа аудандарды дамытумен қатар, қаланың тарихи орталығына да назар аударылады, онда ескі үйлерді жаңарту және мәдени-тарихи мұра объектілерін қайта құру қажет. Жол картасына барлығы 15 ірі жоба кірді.
2. «Дамыған қоғамдық көлік, полиорталықтармен мен қала ядросының көліктік байланысы», «Алматы агломерациясы аясында қоғамдық көліктің интеграциясы». Жол картасының 16 негізгі жобасының ішінде: 2023 жылдың бірінші жартысында Алматы қаласының көлік құрылымындамытудың 2040 жылға дейінгі Шеберлік - жоспарын әзірлеу, көліктің жүрдек түрлерін дамыту есебінен қоғамдық көліктің тартымдылығын арттыру, бағыттық желіні оңтайландыру және басқа да шаралар; қоғамдық көлікті жаңарту және экологияландыру, микромобильділікті дамыту, Алматы агломерациясының бірыңғай танспорттықмоделін әзірлеу.
3. «ТКШ қызметтерінің сапасын арттыру» Коммуналдық инфрақұрылымның жаңа желілерін салуға және қолданыстағы желілерін жаңғыртуға бағытталған 16 жобадан тұрады, оның ішінде"Инвестицияларға айырбастау тарифі" бағдарламасы аясында жаңа тарифтік саясат есебінен. Қала халқының орталықтандырылған сумен жабдықтауға жүз пайыз қолжетімділігінқамтамасыз ету үшін 4 су қабылдағыш салу жоспарлануда.
4. Тұрақты экономикалық өсім" 16 жобаны қамтиды. Жол картасы жоғары технологиялық өндірістерді, креативті және IT индустрияларды, сондай-ақ туризмді дамыту және әртараптандыру арқылы қала экономикасының тұрақтылығын арттыруға бағытталған. 2025 жылға дейін Жаңа 60 жекеменшік кәсіпорын іске қосылады, "Алатау" ИТП АЭА мен Алматының Индустриалды аймағын дамыту жалғасады.
5. «Жастарды, мәдениет пен спорттыдамытуды қолдау». Жол картасының бірқатаршаралары жастарды қолжетімді жалға берілетінтұрғын үймен, оқыту және қайта оқыту, сондай-ақжұмысқа орналастыру үшін мүмкіндіктерменқамтамасыз етуге бағытталған. Мәдениеттің дамуымәдени нысандарды сақтау мен көбейтуді, сондай-ақнегізінен полиция орталықтарында жаңаларынашуды қамтиды. Сонымен қатар, мәдениет қызықтыоқиғалар қатарын қалыптастыру арқылы шетелдіктуристерді тарту құралдарының бірі ретіндеқарастырылады. Спорт саласындағы жобаларкөбінесе салауатты өмір салты инфрақұрылымынқұруға бағытталған-дене шынықтыру-сауықтырукешендері мен көше воркаут-алаңдары, жүгіружолдарымен жабдықталған саябақтар мен скверлержәне т.б. барлығы жол картасы 36 жобаны қамтиды.
6. «Инклюзивті орта, білім және медицина» 17 жобадан тұрады. Олардың бір бөлігі 2030 жылғақарай қаланың барлық әлеуметтік объектілеріндемүгедектігі бар адамдар үшін қолжетімділіктіқамтамасыз ете отырып, кедергісіз орта құруға, тәуекел тобындағы балаларды ерте анықтау арқылықала тұрғындарының мүгедектігін төмендетуге, оларды оңалтуға және мүгедектігі бар адамдардыоңалтудың техникалық өтемақы құралдарымен жәнеәлеуметтік қызметтермен толық қамтамасыз етугебағытталған.
Басқа жобалар аясында 2025 жылы оқушы орындарының тапшылығын қысқарту үшін 51 мектеп салу жоспарлануда, оның ішінде "Жайлы мектептер" ұлттық жобасын іске асыру бойынша 22 мектеп, "1000 мектеп" бағдарламасын іске асыру бойынша 29 мектеп және мектептерге 7 қосымша ғимарат, оның ішінде жаңа тұрғын үй кешендерін салушылармен меморандумдар аясында және жеке мектептер салу. Бұл жұмыс қаланың барлық мектептерін 2030 жылға қарай бір ауысымды оқытуға көшіру мақсатында жалғастырылатын болады.
Медицинаның дамыту қолда бар денсаулық сақтау ұйымдарын жаңғыртуды және салуды көздейді. Қадамдық қолжетімділік қағидатын қамтамасыз ету және клиникалық-диагностикалық қызметтердің толық тізбесін көрсету үшін 2023 жылдан бастап халықтың одан әрі өсуі жөніндегі болжамды ескере отырып, 33 жаңа емхана салу жоспарлануда, оның 21-і 2025 жылға қарай аяқталады. Бұдан басқа, 2025 жылға дейін 24 емхананы реконструкциялау және күрделі жөндеу, 5 көпсалалы стационарды жобалау және салу, сондай-ақ 6 денсаулық сақтау нысанын жаңғырту жоспарлануда.
7. «Жасыл Алматы» 12 жобаны іске асыру есебінен 2-ЖЭО, жеке секторды қоса алғанда, өнеркәсіптік кәсіпорындарды газдандыру, қоғамдық көлікті экологияландыру, жеке автокөлікті пайдалануды қысқарту есебінен қаланың атмосфералық ауасын айтарлықтай тазартуды көздейді. Полиорталықтарда жаңа абаттандырылған жасыл қоғамдық кеңістіктер құрылады жәнеАлматыда одан әрі көгалдандыру жалғасады.
8. «Алматы-смарт-сити» Жол картасының 22 жобасы мыналарды қамтиды қаланың "цифрлық егізін" құру, алматылықтар үшін қалалық сервистерді одан әрі цифрландыру, ТКШ саласында "ақылды" датчиктерді енгізу. "Смарт-сити" жобалары ТКШ-дан басқа көлік, әлеуметтік сала, полиорталықтардың дамуы, қауіпсіздік жөніндегі Жол карталарының жобаларымен де байланысты.
9. «Қауіпсіз қала» 8 жобаны қамтиды. 2025 жылға қарай полицияның 16 сервистік орталығын ашумен полицияның сервистік моделін енгізу жоспарлануда. Қаланың барлық аулалары мен көшелерін толық жарықтандыру, қала аумағын бейнебақылау және "SOS" дабыл түймелерімен қамту қоғамдық қауіпсіздікті арттыруға бағытталған. Төтенше жағдайларға дайындық, оның ішінде Қырғызстандағы ұқсас жүйемен интеграцияланған 28 сейсмостанцияны орната отырып, күшті жер сілкінісі туралы ерте хабарлау жүйесін енгізу есебінен жақсаратын болады.
Жол карталарының орындалуы 2022 жылғы 9 желтоқсанда Алматы мәслихаты бекіткен 2023-2025 жылдарға арналған қала бюджетіне салынған қажетті қаржымен қамтамасыз етілген.
Жол карталарын іске асыруда Президент Қ. К. Тоқаевтың 2022 жылғы 16 қарашада Алматыға жұмыс сапары кезінде берген тапсырмалары ескерілді.
Жол карталарын тиімді іске асыру үшін «Алматы қаласын дамыту орталығы» АҚ және «Алматыбасжоспар «ҒЗИ» ЖШС базасында жобалық кеңселер ұйымдастырылады, олардың құрамына сертификатталған жобалық менеджерлер, салалық сарапшылар және т. б. енетін болады.
Жол карталарымен келесі сілтемелер бойынша танысуға болады:
1. Алматының полиорталықтык дамуы
2. Дамыған қоғамдық көлік, полиорталықтар мен қала ядросының көліктік байланысы", "Алматы агломерациясы аясындағы қоғамдық көліктің интеграциясы"
3. ТКШ қызметтерінің сапасын арттыру
4. Тұрақты экономикалық өсім
5. Жастарды, мәдениет пен спортты дамытуды қолдау
6. Инклюзивті орта, білім және медицина
7. Жасыл Алматы
8. Алматы – смарт-сити
9. Қауіпсіз қала
