Бидайдың тоннасы 130 мың теңге – қазақстандықтар қандай жағдайға дайын болуы керек.
Қазақстан астығының құны нарықтағы ресейлік астықтың көлеміне байланысты. Сарапшылар мұндай қорытындыға көрші елдер енгізген астықты еркін экспорттауға салынған тыйымнан кейін келіп отыр. Оның үстіне мамандар тек ұн тартушылар ғана емес, мал өсірушілер мен құс өсірушілер зардап шегеді деп есептейді.
10 наурызда Ресей ЕАЭО елдеріне астық жеткізуге шектеулер барын ескертті. Ресми түрде бұл 17 наурызда басталып, 31 тамызға дейін жалғасады. Ал шектеулер бидай, зәйтүн, қара бидай, арпа және жүгеріге тыйым салу үшін енгізілген. Рас, Ресей жеңілдік жасауы мүмкін: үкіметтен арнайы лицензия алынса, ЕАЭО елдеріне астық жөнелту әлі де мүмкін.
ElDala.kz жазғандай, Ресей астығының ағыны тоқтайтыны да анық. Бұл көлем өте маңызды: «СовЭкон» талдау орталығының басшысы Андрей Сизов ЕАЭО елдеріне жеткізілімдердің жалпы көлемін айына 0,5 млн тонна деп отыр. Оның үстіне бұл импорттың негізгі бөлігі өткен жылы өз өнімін әдеттегіден үштен бір есе төмен алған Қазақстанға тиесілі. Жетіспеушілікті Ресейден келетін импортпен алмастыру қажет болған.
— Соңғы айларда біз тек ресейлік импорттық шикізатпен жұмыс істеу арқылы ұн мен нан бағасын бақылауда ұстай алдық. Ресми түрде әкелінген ресейлік бидай, барлық салықты алып тастағанда, бізге, диірменшілерге, тоннасы 10 мың теңгеге арзан болды, – деп түсіндірді Қазақстан астық өңдеушілер одағының вице-президенті Таисия Колегова.
Бұған дейін ресейлік бидайдың тоннасы шамамен 116 мың теңге болса, қазақстандық бидай 122 мың теңге болатын. Бірақ ресейлік астықты жеткізуге тыйым салынғаны туралы ақпараттан кейін өсім басталды. Бір күн бұрын элеваторлар жаңа баға белгілеп қойған, қазір бидайдың тоннасы 128-130 мың теңгеден сатылуда.
— Жергілікті бағамен салыстырғанда арзан ресейлік бидай отандық фермерлердің тәбетін тежеді, олар өткен күзде астықтың шығынсыздық шегін тоннасына 110 000 теңге деп белгіледі. Тыйым салынса, жергілікті шаруалар алыпсатарлыққа бейім болады. Нәтижесі отандық бидайдан дайындалған азық-түлік өнімдері және мал мен құсқа арналған жемнің қымбаттауына әкеледі, – деді Таисия Колегова.
Оның айтуынша, отандық бидайдың тұрақты сатып алушылары Өзбекстан мен Тәжікстан қорқып отыр, ал Қазақстан олардан сұраныстың арта түсуін күтуде. Сондықтан Колегова отандық астық өңдеу өнеркәсібін қорғау бойынша шұғыл шаралар бұрынғыдан да қажетірек деп есептейді.
Дереккөз
