Жәбірленушілер азаптау фактісі бойынша арыз жазуға қорқады. Өйткені полиция әлеуметтік желілерде қатыгездікпен жасалған зорлық-зомбылық кадрларын жариялауға уәде берген.
Бұл туралы Orda.kz тілшісіне құқық қорғаушы Виктор Тен айтты. Оның айтуынша, ол бұл ақпаратты зардап шеккендердің өздерінен алған.
«Бұл тергеу изоляторында емес, ұстау кезінде болған. Азаптау, ұрып-соғу, тістерін жұлу сияқты бір мезгілде бірнеше осындай фактілер орын алған. Таяқпен зорлау кезінде полиция барлығын видеоға түсіріп алған. Олар әлеуметтік желіде бәрін жариялаймыз деп, оларды қорқытып отыр. Сондықтан бүгінге дейін ұсталғандардың ешқайсысы бұл туралы айтқан жоқ. Олар мұны құпия ұстағылары келеді. Ұсталғандар арыз жазбағандықтан, полиция қызметкерлерінің аты-жөнін, қылмысын, этикалық нормаларға сәйкес айтуға менің құқығым жоқ» деді Виктор Тен.
Құқық қорғаушы Талдықорғандағы тергеу изоляторы ғимаратында азаптаулар болмағанын, қызметкерлердің барынша «адамгершілік» сақтауға тырысып жатқандарын алға тартты.
«16 қаңтардан бері мен уақытша тергеу изоляторында болдым, қамауға алынғандардан бірде-бір өтініш, не арыз түскен жоқ. Мен мұны анық айта аламын. Біз азаптау фактілері бойынша адамдардың мүддесін қорғаймыз, егер тергеу изоляторында осындай жағдай болса, бізге айтар еді. Олармен сенімді қарым-қатынас орнаттық. Біз 20-дан астам азаптау ісін қарап жатырмыз. Тергеу изоляторы қызметкерлері азаптау мен құқық бұзушылық фактілерінің елеусіз қалуы мүмкін еместігін түсінді. Сондықтан қызметкерлер, керісінше, мұндай жағдайды болдырмауға тырысуда» деді Виктор Тен.
Құқық қорғаушы Талдықорғандағы тергеу изоляторында қанды қаңтар оқиғасы бойынша қамауда отырғандар бөлек камераларда жатқанын айтты. Тамақтану және серуендеу әдеттегідей өткізіледі. Виктор Тен жан-жақты медициналық көмек көрсетуде біраз мәселелер бар екенін де айтты. Тергеу изоляторының қызметкерлері Алматы облысының денсаулық сақтау басқармасына хабарлама хат жолдауы қажет. Сонымен қатар, олар міндетті әлеуметтік медициналық сақтандыруға (МӘМС) аударымдардың болмауына байланысты бас тартылуда.
«Егер адам шынымен өзін нашар сезінсе, олар жедел жәрдем шақырып, шұғыл көмек көрсетеді. Бұл жерде мәселе денсаулық сақтау жүйесінде, өйткені олар медициналық сақтандыруды талап етіп жатыр. Қазір менде мұндай жағдай бар. Баланың сөйлеген сөзінің дұрыс еместігіне байланысты азаптан кейін инсульт алғанына сенімдімін. Тергеу изоляторының қызметкерлері оны үш рет сараптамаға алып шыққанымен, бәріде зая. Оған МРТ қажет. Бірақ ол қолжетімсіз, оның сақтандыруы жоқ» деп түсіндірді Виктор Тен.
Қанды қаңтар кезінде ұсталғандар
Ішкі істер министрлігінің мәліметінше, Қанды қаңтар оқиғасы кезінде Қазақстанның тергеу изоляторына 267 жаралы күдікті түскен, олардың 33-і қалалық ауруханаларда стационарлық ем алған.
Ішкі істер министрлігі Қылмыстық-атқару жүйесі комитетінің төрағасы Жанат Ешмағамбетов бүгінде сот шешімімен ауыр және аса ауыр қылмыс жасады деп айыпталған 128 адам тергеу изоляторында отырғанын айтты.
Құрамына депутаттар, құқық қорғаушылар мен адвокаттар кірген комиссия ұсталғандар мен қамауға алынғандарға қатысты азаптау деректерін таппады.
«Қазіргі таңда ақпарат кеңістігінде тергеу изоляторлары қабырғаларында азаптаулар бар деген сенімсіз ақпарат жайылуда. Біз олардың шындыққа сәйкес келмейтінін, қоғамды адастырып, болып жатқан оқиғаның шынайылығын бұрмалап отырғанын жауапкершілікпен мәлімдейміз» деді Ешмағамбетов.
Ішкі істер министрлігі Алматыдағы тергеу изоляторы жертөлесінде ортағасырлық инквизиция үлгісіндегі «азаптау камерасы» құрылғаны туралы ақпаратты жоққа шығарды.
Дереккөз
