ХАМАС-тың басшысы Исмаил Хания Тегеранда өлтірілді. Ол Иран президентінің инаугурациясына барған болатын. ХАМАС басшысымен бірге оның оққағарлары да көз жұмған. Кей ақпарат көздері Ханияның басқарылмалы зымыран соққысынан өлгенін жазуда.
The New York Times:
“Қазіргі таңда Иранның арнайы қызметі қауырт жұмыс істеуде. Тегеран арнайы алдыртып, президент инаугурациясында сөз сөйлеуге шақырған ХАМАС-тың басшысын Иран жерінде өлтіру - Тегеран мен аятоллаға ауыр соққы болды. Бұл Иранның қорғаныс саласындағы репутациясына жасалған жойқын шабуыл саналады. Зымыран тура Исмаил Ханияның жатын бөлмесіне түскен. Бұл сәтте Хезболла басшылары алаңдаулы. Қақтығыс күшейсе, Насралланың жатын бөлмесіне зымыран түспесіне кім кепіл?!”, - деп жазды.
Ақпарат көздері Исмаил Ханияның Тегеранда жерленетінін жазды.
Иран президенті Пезешкиан:
"Бүгін Иран халқы өзінің адал досы, бауыры және Палестинаның мәңгілік қолбасшысының бірі Ханияны жоқтауда. Кеше ғана мен оның жеңіс нышанына айналған қолын алып, көкке көтеріп едім, ал бүгін оны өз қолыммен жерлеуге апара жатырмын. Иран мен палестин халқының достығы-бауырластығы нығая береді. Иран Ислам Республикасы өзінің аумақтық тұтастығын және суверенитетін қорғайды, ал лаңкес-басқыншыларды қорқақ әрекеттері үшін өкіндіретін болады”, - дейді.
ИСМАИЛ ХАНИЯ ДЕГЕН КІМ?
Исмаил Хания соңғы жиырма жылда ХАМАС-тың ең жоғары лауазымды басшыларының бірі болды және соңғы жылдары бұл топтың саяси операцияларын Катардан басқарды.
ХАМАС-тың саяси жетекшісі ретінде ол топтың дипломатиясында, соның ішінде Израильмен тоқтап қалған атысты тоқтату келіссөздерінде басты рөл атқарды.
Хания 1962 жылы Газа қаласының солтүстігіндегі Шати босқындар лагерінде палестиналық отбасында дүниеге келген. Ол БҰҰ басшылық ететін палестиналықтарға арналған БАПОР мектебінде оқыды. Оны израильдік әскерилер тұтқындап 1980 және 1990 жылдары Израиль түрмелерінде бірнеше рет отырып шықты. Оның Газадағы билікке келуіне тәлімгері, ХАМАС-тың рухани жетекшісі және негізін қалаушы шейх Ясин көмектесті, Хания оның жеке хатшысы болып жұмыс істеді.
ХАМАС мүшесі болған Хания 2006 жылы Палестина автономиялық үкіметінің премьер-министрі болды, ол Палестина фракциялары арасындағы қарулы қақтығысты қамтитын бірнеше айға созылған шиеленістерден кейін таратылды.
2017 жылы ол Хамастың саяси бюросын басқарды, өйткені ұйым палестиналықтардың арасында және халықаралық деңгейде ықпал ету үшін күресте өзінің қоғамдық имиджін жақсартуға тырысты.
Мамыр айында Халықаралық қылмыстық соттың прокуроры Ханияны қамауға алуға ордер беруді сұрайтынын айтқан. Прокурор оны және ХАМАС-тың басқа басшыларын өткен жылдың 7 қазанында Израильге жасалған шабуылға байланысты соғыс қылмыстары мен адамзатқа қарсы қылмыстар жасады, соның ішінде «қырып-жою, өлтіру, кепілге алу, зорлау және қамаудағы жыныстық зорлық-зомбылық» көрсетті деп айыптады.
Маусым айында Ханиенің әпкесі мен оның отбасы Газадағы Хания отбасының үйіне Израиль әскерінің соққысынан қаза тапқан. Сәуір айында Газадағы тағы бір әскери операция кезінде Ханиенің 13 ұлының үшеуі Израиль әскерлерінің қолынан қаза тапты.
Өзінің қызметі кезінде Хания миллионер болды. Газадағы қаржы ағындарының көпшілігін бақылау оған және басқа жоғары лауазымды шенеуніктерге өздерінің болашағын қамтамасыз етуге көмектесті. Қаражаттың бір бөлігі контрабандалық тауарларды әкелу арқылы алынған болуы мүмкін.
