ءتىرى بولسام، قازاققا قىزمەت ەتپەي قويمايمىن!

ءاليحان بوكەيحان

نازاربايەۆتان توقايەۆقا: ورتاق شوق باسۋ جانە سول باياعى "ۋاقىتشا سيندروم"

03 ءساۋىر 2024 351

ساياساتتانۋشى دوسىم ساتبايەۆ شەنەۋنىكتەردىڭ ارەكەتىن سىنعا الدى. توقايەۆتىڭ نازاربايەۆتان كەيىن "جاقسى پاتشا جانە ءتيىمسىز قول استىنداعىلار" فورمۋلاسىن قولدانۋدى جالعاستىرىپ جاتقانىن ايتتى. بۇل جايلى Alash.KZ پورتالى حابارلادى.

نازارلارىزعا ساياساتتانۋشى دوسىم ساتبايەۆتىڭ جازباسىن ۇسىنامىز، قادىرمەندى وقىرمان:

- پرەزيدەنت قاسىم-جومارت توقايەۆ ۇكىمەت پەن اكىمدەردى قازاقستانداعى سۋ تاسقىنى جاعدايىنا بايلانىستى تانىتقان نەمقۇرايدىلىعى مەن كاسىبي قىزمەتتەن قول ءۇزىپ قالعانى ءۇشىن سىنعا الدى. ونىڭ ايتۋىنشا، ۇكىمەت پەن جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار اراسىندا ۇيلەسىمدى قىزمەت ىستەۋ ءۇردىسى جوق...

سونداي-اق، ن.نازاربايەۆ تا بارلىق 30 جىل بويى ۇدايى تۇردە بارلىق ساتسىزدىكتەر ءۇشىن مينيسترلەر مەن اكىمدەردى ايىپتادى. قىزمەتتەن شەتتەتتى. ياعني، ءوزىنىڭ ەسكى ادەتىنەن جاڭىلماي "جاقسى پاتشا، دارمەنسىز اكىم-قارا" ەرەجەسىن ەسكەردى. قوسىلعىشتاردىڭ ورنىن اۋىستىرعان بولىپ ماسەلەنى شەشىپ جاتقانداي سىڭاي تانىتتى. 

ءبىراق بۇل كوپجىلدىق سپەكتاكلدەن ەلدە ەشتەڭە وزگەرگەن جوق، ويتكەنى ول قۇرعان مەملەكەتتىك باسقارۋ جۇيەسى ەشقاشان ءتيىمدى جۇمىس ىستەۋگە ەمەس، تەك رەسۋرستاردى بولۋگە جانە ىشكى مەنكلاتۋرالىق اسەردى قايتا ءبولۋ ءۇشىن ۇنەمى كۇرەسۋگە بەيىمدەلگەن.

ءبىرىنشى پرەزيدەنت وزىنە كورسەتىلەر ادالدىقتى قۇزىرەتتىلىكتەن گورى جوعارى باعالادى. ناتيجەسىندە، كاسىبي ەمەستەردىڭ جۇلدىزى جانىپ،ءرولى ارتتى. شەنەۋنىكتەر قاراپايىم ادامدارعا، ولاردىڭ تاعدىرى مەن ورتاق پروبلەمالارعا نەمقۇرايدىلىق تانىتاتىن بولدى. 

ءبىراق ەكىنشى پرەزيدەنت تە وسىنداي ورعا ءتۇسىپ، وسىنداي شوق باستى. 

ويتكەنى، ونىڭ كونستيتۋسيالىق رەفەرەندۋمى مەن 2022 جىلعى مەرزىمىنەن بۇرىن پرەزيدەنتتىك سايلاۋى، سونداي-اق 2023 جىلعى ناۋرىزداعى پارلامەنتتىك سايلاۋ سۋپەر پرەزيدەنتتىك جۇيەنى ساقتاپ قالدى، مۇندا بۇرىنعى مەملەكەتتىك باسقارۋدىڭ بارلىق ناشار تۇستارى اۋقىمدانا بەردى. 

شىن مانىندە، توقايەۆ "جاڭا قازاقستاننىڭ" نەمقۇرايدىلىق، قابىلەتسىزدىك، ۋاقىتشا سيندرومى، ۇجىمدىق جاۋاپسىزدىق جانە سىبايلاس جەمقورلىق تۇرىندەگى ەسكى جانە شىرىگەن مازمۇنىمەن سول جۇيەنى ساقتاپ قالدى. ال ۋاقىتشا سيندروم، ءوز كەزەگىندە،تابيعي تۇردە شاعىن عانا جوسپارلاۋعا اكەلەدى...

ناتيجەسىندە قازاقستانداعى كوپتەگەن پروبلەمالاردىڭ سەبەبى مەملەكەتتىك اپپاراتتىڭ داعدارىسقا قارسى ءتيىمسىز جۇمىسى بولىپ سانالادى، ويتكەنى شەنەۋنىكتەر سۋ تاسقىنى، قارلى بوران، جەو اپاتتارى، جەر سىلكىنىسى، ءورت، الەۋمەتتىك جارىلىستار، ەلىمىزدىڭ ءارتۇرلى وڭىرلەرىندە سۋ تاپشىلىعىنىڭ كۇشەيۋى جانە تاعى باسقالار سياقتى كەز كەلگەن تج-عا دايىن ەمەس. مۇنىڭ بارىنە ادامدار قايتىس بولعان جاعدايدا نەمەسە ونى جاسىرۋ قيىن بولسا عانا نازار اۋدارىلادى. بيلىك ءارقاشان "ءورت ءسوندىرۋشى" رەتىندە ارەكەت ەتەدى، تەك "جارىلعان" ماسەلەگە جاۋاپ بەرەدى.

وزىنە كوبىرەك وكىلەتتىكتەردى تارتۋعا تىرىسۋ اۆتوماتتى تۇردە جاۋاپكەرشىلىكتى بىلدىرەدى، بۇل جوعارىدا اتالعان "ۋاقىتشا سيندروم" جاعدايىندا قازاقستاندىق نومەنكلاتۋرانىڭ لوگيكاسىنا قايشى كەلەدى، ويتكەنى كوپتەگەن شەنەۋنىكتەر جاۋاپكەرشىلىكتى وزدەرىنە العىسى كەلمەيدى نەمەسە جاماناتتى بولۋدان قاشادى.

مۇنىڭ ءبارى فورمالدى تۇردە وتە ماڭىزدى فۋنكسيالارى مەن وكىلەتتىكتەرى بار، ءبىراق جاعدايدى تۇزەتۋگە كەلگەندە مەملەكەتتىك قۇرىلىمداردىڭ قاۋقارسىز ەكەنىن عانا ايعاقتايدى. 

بۇل ماقالا تۋرالى نە ويلايسىز؟