ءتىرى بولسام، قازاققا قىزمەت ەتپەي قويمايمىن!

ءاليحان بوكەيحان

بۇل ونىڭ انتيكور باسشىسى رەتىندە اتقارعان جۇمىسىنا ماراپاتى بولدى - ساياساتتانۋشى

06 اقپان 2024 177


 

ول "بۇل - ماڭىزدى ءسات. بۇل دا نازاربايەۆ جۇيەسىنىڭ بەلگىلەپ كەتكەن ءبىر قاعيداسى. توقايەۆ ءقازىر وسى قاعيدالاردى جالعاستىرۋ ۇستىندە. ويتكەنى جاڭا پرەمەر-مينيستردىڭ مانساپتىق ءوسۋى قاڭتار وقيعاسىنان كەيىن باستالعانىن بايقاۋعا بولادى. ياعني، ءدال وسى وقيعا مەملەكەتتىك اپپاراتتى تازارتۋعا تۇرتكى بولدى. سول كەزدە توقايەۆتى قولداعان بەلگىلى ءبىر ادامدار توبى توبە كورسەتتى. ال توقايەۆ ءوز كەزەگىندە ولاردى بەلگىلى ءبىر لاۋازىمعا جايعاستىردى” - دەيدى.

ساتبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، ولجاس بەكتەنوۆ وسى توپتىڭ مۇشەسى. ويتكەنى قاڭتار وقيعاسىنان كەيىن شەنەۋنىك بىردەن سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى ءىس-قيمىل اگەنتتىگىنىڭ ءتوراعاسى لاۋازىمىنا تاعايىندالىپ، كەيىن پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىلىق قىزمەتىنە كەلدى.




“بۇل ونىڭ انتيكور باسشىسى رەتىندە اتقارعان جۇمىسىنا ماراپاتى بولدى. ويتكەنى 2022 جىلى تۇڭعىش پرەزيدەنتتىڭ تۋىستارى مەن كەي وليگارحتارعا قىسىم كورسەتۋ باستالدى. ولار باس بوستاندىعىنان ايىرىلىپ، ءتىپتى تۇرمەگە قامالدى. توقايەۆقا قازىرگى پرەمەر-مينيستردىڭ وسىنداي بەلسەندى جۇمىسى ۇنادى. ناتيجەسىندە ونىڭ مانساپتىق ءوسۋى جالعاسىن تاپتى. ال پرەزيدەنت اكىمشىلىگىنىڭ باسشىسى بولعان ۋاقىتتا ول زاڭسىز شەتەل اسقان اكتيۆتەردى قايتارۋعا بايلانىستى زاڭنىڭ قابىلدانۋىن قاداعالادى. اتالمىشش زاڭ وتكەن جىلدىڭ جاز ايىندا قابىلدانعان بولاتىن”، - دەدى دوسىم ساتبايەۆ.



ساراپشىنىڭ ايتۋىنشا، ەكس-پرەمەر ءاليحان سمايىلوۆ 2022 جىلى جەلتوقسان ايىنان باستاپ سىنعا ۇشىرادى. وسى ساتتە سمايىلوۆتىڭ تاراپىنا “ەكونوميكالىق ساياساتقا قاۋقارى جەتپەي جاتىر” دەگەن پىكىرلەر ايتىلا باستادى. الايدا ول وتستاۆكاعا كەتپەدى. كەرىسىنشە ۇكىمەتتە كادرلىق وزگەرىستەر بولدى. ال 2023 جىلى ناۋرىزدا وتەتىن پارلامەنتتىك سايلاۋدان كەيىن ۇكىمەتتىڭ وتستاۆكاعا كەتۋى كۇتىلدى. ءبىراق بۇل دا جۇزەگە اسپادى.




2022 جىلى جەلتوقساندا سمايىلوۆ قاتتى سىنعا ۇشىرادى. بۇل سىناق ەكى جىل ىشىندە ونىڭ ەڭسەسىن ايتارلىقتاي ءتۇسىردى. الايدا بۇل ساتسىزدىكتەرگە سمايىلوۆ قانا كىنالى ەمەس ەدى. بۇعان ءبىرتۇتاس مەملەكەتتىك جۇيە رەتىندە بۇكىل مەملەكەتتىك اپپارات پەن اكىمدەر دە جاۋاپتى بولدى.



“ءبىراق بۇل ءداستۇر نازاربايەۆ تۇسىنان بەرى جالعاسىن تاۋىپ كەلەدى. ياعني، پرەمەر-مينيستردى وتستاۆكاعا جىبەرۋ، ۇكىمەتتەگى كادرلىق اۋىس-تۇيىستەر ارقىلى الەۋمەتتىك شيەلەنىستىڭ دەڭگەيىن تومەندەتۋگە تىرىسادى. وسىلايشا حالىقتى “كىنالى تاراپتى جازالاپ، جاڭا كانديداتتى ۇسىنىپ جاتىرمىز” دەپ جۇباتىپ قوياتىن”، - دەدى ساياساتتانۋشى.


دوسىم ساتپايەۆ جاڭا پرەمەر-مينيسترگە قاتىستى جازىلىپ جاتقان ماقالالارعا دا نازار اۋداردى.




“ءيا، ماقتاۋعا تۇرارلىق جان. ۇيىمداستىرۋشىلىق قابىلەتىنە دە سەنىم ارتۋعا بولادى. الايدا بۇل قىزمەتكە كەلۋى ءۇشىن دايىندىق الدىن الا جاسالعانداي. بۇل ءوز كەزەگىندە الاڭداۋشىلىق تۋدىرادى. ويتكەنى ءبىز ەسكى قازاقستاننىڭ لەبى ءالى دە ەسىپ تۇرعانىن كورىپ وتىرمىز”، - دەدى ول.



ساياساتتانۋشى سوڭعى ونجىلدىقتا ەشبىر پرەمەر-مينيستردىڭ كومانداسى بولماعانىن اتاپ ءوتتى. بۇل سايكەسىنشە كەز كەلگەن ەكونوميكالىق جوبانى جۇزەگە اسىرۋدا ۇلكەن كەدەرگى كەلتىرەتىنىن جەتكىزدى. ونىڭ ويىنشا، جاڭا پرەمەر-مينيستر دە وسى ماسەلە بويىنشا بۇرىنعى باسشىلاردىڭ كۇيىن كەشۋى مۇمكىن. سەبەبى وعان ءبىرىنشى كەدەرگى - ۇكىمەتتە پىكىرلەس ادامدار مەن رەفورماتورلاردىڭ بوي كورسەتپەۋى. ەكىنشى كەدەرگى - ايماقتارداعى ۇلكەن ەكونوميكالىق ساتسىزدىكتەر.


"بارلىعى قايتادان ادامدى تالقىعا سالىپ جاتقانىن كورىپ جاتىرمىز. بۇل - قاتە كوزقاراس. ولار ادامدى ەمەس، باعدارلامانى تالقىلاۋى قاجەت. ول ۇسىناتىن ەكونوميكالىق مودەلگە نازار اۋدارۋ كەرەك. ويتكەنى وتكەن جىلى توقايەۆ ۋادە ەتكەن جاڭا ەكونوميكالىق مودەل ۇسىنىلمادى. ال ەكىنشى ماڭىزدى ماسەلە، بىزگە ادامداردى ارنايى تالقىلاۋدىڭ قاجەتى جوق. ءبىز باسقارۋ جۇيەسىن تالقىلاۋىمىز كەرەك” – دەيدى دوسىم ساتبايەۆ.




ساتبايەۆتىڭ ايتۋىنشا، ءاليحان سمايىلوۆتىڭ تۇسىندا ينفلياسيا ءوسىپ، كەدەيشىلىك دەڭگەيى ارتتى. سونىمەن قاتار بيۋدجەت تاپشىلىعى دا ورىن الدى.



“وسى ەكى جىل ىشىندە قالاي الىپ قاراساڭىز دا بارلىق جەردە ساتسىزدىكتەر بولدى”، - دەپ تۇيىندەدى ساياساتتانۋشى.



بۇل ماقالا تۋرالى نە ويلايسىز؟