ماسەلەگە وراي «التىن وردا» بازارى كووپەراتيۆ وكىلى داۋلەتجان دەمەنبايەۆ «21 ءساۋىر كۇنى قۇرىلتايشىمىز وزگەردى. ءبىزدىڭ سالىپ جاتقان ەكىنشى پاۆيلونىمىزدان ساۋدا ورىندارىن ساتىپ العان ۇلەسكەرلەر الاڭداۋلى. جاڭادان كەلگەن قۇرىلتايشىلار بازاردان ورىن ساتىپ العان كاسىپكەرلەرگە ورىن بەرمەيتىندىگىن ايتتى. ءبىز (بۇرىنعى باسشىلىق) بىلاي ايتقاندا، دالادا قالىپ وتىرمىز. ارى قاراي نە بولاتىندىعىن ءوزىمىز دە بىلمەيمىز. ءبىزدىڭ ماقساتىمىز – كاسىپكەرلەرگە ءتيىستى ورىندارىن بەرسەك. ءبىراق بىزدە ونداي مۇمكىندىك بولماي تۇر»، – دەيدى. ال ءارقايسىسى ءبىر ورىن ءۇشىن 7 ميلليون تەڭگەدەن اقشا شىعارعان 800 كاسىپكەر “بۇگىندە 95 پايىز ءبىتىپ تۇرعان كەشەن تولىعىمەن اياقتالىپ، ءارقايسىمىزدىڭ وزىمىزگە تيەسىلى ورنىمىزدى بەرسە ەكەن” دەيدى.
داۋدىڭ باسى 20 ساۋىردە بازاردىڭ جاڭا قوجايىنى پايدا بولۋىمەن باستالعان كورىنەدى. 2007 جىلدان باستاپ بازاردىڭ زاڭدى يەسى رەتىندە “قۇرىلىس LTD” ج ش س تانىلعان. ال بازاردىڭ ءىسىن “Altyn Orda QazTrade LTD” ج ش س كەلىسىم شارت نەگىزىندە جۇرگىزگەن. مودەرنيزاسيالاۋ، ياعني ساۋداگەرلەرگە جىلى ءارى ىڭعايلى ساۋدا ورىندارىن جاساۋ ماقساتىندا قوس كومپانيا بىرىگىپ جۇمىس ىستەگەن. ينۆەستور رەتىندە “Altyn Orda QazTrade LTD” ج ش س بۇعان دەيىن 80 ادامعا ارنالعان ەت بورداقىلاۋ عيماراتىن، 400 كاسىپكەرگە ارنالعان قۇنى 1،2 ميلليارد تەڭگە تۇراتىن ساۋدا كەشەنىن سالعان. ءسوزدىڭ شىنى كەرەك، ساۋداسى ۇنەمى قىزىپ جاتاتىن بازاردا وسىعان دەيىن تۇتىنۋشىعا دا، بازاردىڭ ساتۋشىلارىنا دا جاعداي جاسالماعان بولاتىن. جاڭبىر جاۋسا سۋعا كەتىپ، تازالىعى سىن كوتەرمەي جاتاتىن. بىلتىردان بەرى اشىق اسپان استىندا ساۋدالانىپ جاتاتىن ازىق-تۇلىك جابىق جاڭا كەشەنگە كوشىپ، بازار اينالاسى سانيتارلىق تالاپتارعا ساي بولا باستاعالى قالا تۇرعىندارى دا قۋانا باستاعان ەدى. الايدا تۋىنداعان مىنا داۋ سول جۇمىستاردىڭ اياعىنا جەتۋىنە كەدەرگى بولاتىن ءتۇرى بار.
وسى ورايدا ايتا كەتسەك، 2020 جىلدان باستاپ ەكى قاباتتى، 30 مىڭ شارشى مەترلىك ساۋدا ورتالىعىنىڭ قۇرىلىسى باستالعان. عيماراتتاردان ورىن الۋ ءۇشىن 800 كاسىپكەر بىرىگىپ 4 ملرد. تەڭگە قاراجاتقا “Altyn Orda QazTrade LTD” ج ش س ارقىلى قۇرىلىسقا اقشا سالعان. بۇگىنگى تاڭدا “Altyn Orda QazTrade LTD” ج ش س باستاعان قۇرىلىستىڭ 95%-ى ءبىتىپ تۇر. الايدا جاڭا قوجايىننىڭ پايدا بولۋى ءارى قاراي ءىستىڭ اياعىنا جەتپەي، حالىقتىڭ الاڭداۋشىلىعىن تۋعىزىپ وتىر.
ساۋداگەرلەردىڭ سوزىنشە، 20 ءساۋىر كۇنى «التىن وردانىڭ» جاڭا قوجايىنى بىشكەكتەن كەلگەن قىرعىزستاندىق ازاماتتاردىڭ رەيدەرلىك ارەكەتى ارقىلى بۇرىنعى باسشىلاردان بازاردى تارتىپ العان. مۇنى بازاردىڭ ەكس-اكىمشىلىك وكىلى دە جوققا شىعارمادى. «ولار ەشقانداي قۇجات كورسەتپەي، بازارعا كەلىپ وتىردى. بارلىق باسشىلىق قىزمەتتى وزدەرى جۇرگىزىپ جاتىر. ءبىزدىڭ وعان ەشقانداي قارسىلىعىمىز جوق. ءبىراق، دەگەنمەن ءبىز باستاعان جۇمىسىمىزدى سوڭىنا جەتكىزىپ، كاسىپكەرلەرگە پاۆيلوننىڭ قۇرىلىسىن تولىقتاي اياقتاپ بەرسەك دەگەن نيەتتەمىز. وسى ءبىزدىڭ ناقتى تالابىمىز»، – دەيدى بازاردىڭ بۇرىنعى اكىمشىلىگىنىڭ وكىلى. ءبىر انىعى جۋرناليستەرگە تۇسىنىكتەمە بەرگەن ماركابايەۆ ەرمەكتىڭ ۇلتىنىڭ قىرعىز ەكەنىن جانە تۋعان جەرىنىڭ قىرعىز ءوڭىرى ەكەنىن انىقتاپ، جوعارىداعى جەلدەي ەسكەن ءسوزدىڭ بەكەردەن بەكەر ەمەس ەكەنىن تۇسىنگەندەي بولدىق.
اتاپ وتەر جايت، بازار يەلەرىنىڭ ءجيى اۋىسۋى وسى بازاردان ءناپاقاسىن ايىرىپ وتىرعان قاراپايىم حالىققا، كاسىپ يەلەرىنە وڭاي تيمەگەنى بايقالادى. «وسى كەشەن ءوز اقشامىزعا سالىندى. ءارقايسىمىز ءبىر ورىندى شامامەن 7 ميلليون تەڭگەدەن ساتىپ الدىق. ءار ورىنعا بەس پايىز جەڭىلدىك بولادى دەگەن سوڭ كەيبىرەۋلەر 2-3 ورىننان ساتىپ الدى. ال بۇگىنگى كۇنى ورىن دا جوق، اقشا دا جوق. باسىندا ايتىلعان جەڭىلدىك تۋرالى دا ەشكىم جۇمعان اۋزىن اشپايدى. دالادا قالاتىن ءتۇرىمىز بار. وسى بازار ءوز اقشامىزعا جۇمىس ىستەۋدە. سىرلاۋ كەرەك بولسا دا بىزدەن اقشا جينايدى، اسفالت سالاتىن بولسا دا اينالىپ كەلىپ ءبىزدى مازالاپ اقشا جيناپ الادى. ءبىراق ۇنىمىزگە ەشكىم قۇلاق اسپايدى. سالىعىمىزدى تولەيمىز. تەك تىنىش جۇمىس ىستەۋگە مۇمكىندىك بەرسە ەكەن» دەيدى قاراپايىم حالىق. قازاقتىڭ قاي دۇنيەسى وزگەنىڭ قولىندا كەتپەي جاتىر. ەڭ باستىسى حالىقتىڭ تالاپ تىلەگى ەسكەرىلسە ەكەن…
