سونداي ماقالالاردىڭ ءبىرى ءۇندىستاننىڭ Space and Culture جۋرنالىندا جاريالانعان «الاش پارتياسى: قوزعالىس تاريحناماسى» دەپ اتالادى. بۇل زەرتتەۋ قازاقتىڭ تۇڭعىش ۇلتتىق پارتياسى الاش تاريحىنىڭ ءتورت كەزەڭىن انىقتاي وتىرىپ، الاش قوزعالىسىنا تاريحنامالىق شولۋ جاسايدى. ول پارتيانىڭ قوزعالىستان ونىڭ قۇرىلتاي جينالىسىنا سايلاۋ كەزىندەگى رولىنە دەيىنگى ەۆوليۋسياسىن جانە ونىڭ الاش اۆتونومياسى مەن الاش وردا ۇكىمەتىندەگى بيلەۋشى پارتيا رەتىندەگى مارتەبەسىن قاراستىرادى. ماقالادا ۇلتتىق پارتيالاردىڭ ءاربىر سايكەس ۇلت ءۇشىن قولايلى فورمالار مەن كومبيناسيالاردا جاڭعىرتۋدىڭ شارتتارى مەن جولدارىن بەلگىلەۋدەگى ءرولى اتاپ وتىلگەن.
تاعى ءبىر ماڭىزدى زەرتتەۋ جۇمىسى Open Access Journals (DOAJ) كاتالوگىندا بار. «الاش پارتياسى قازاق مەملەكەتتىلىگىندە» دەپ اتالاتىن بۇل ماقالادا الاش پارتياسىنىڭ ۇستانىمدارى، ۇلتتىق قوزعالىستى جاقتاۋشىلار، الاش وردانىڭ قۇرىلۋ العىشارتتارى تالدانادى. الاش پارتياسىنىڭ جەتەكشىلەرى قازاقستاندى اۆتونوميالى سۋبەكت رەتىندە قاراستىرىپ، ونىڭ ەگەمەندىگىن نىعايتۋعا تىرىستى، قازاقستان اۆتونومياسىن دامىتۋدىڭ ساياسي جانە ەكونوميكالىق تۇرعىدان نەگىزدەلگەن باعدارلاماسىن ۇسىندى. الايدا ولاردىڭ يدەيالارى بولشيەۆيكتەر تاراپىنان قولداۋ تاپپادى، بۇل 1920 جىلى پارتيانىڭ تاراتىلۋىنا اكەلدى.
سونىمەن قاتار، اباي ورتالىعى سايتىنداعى «الاش» پارتياسى جانە ونىڭ قازاق بولمىسىنا قوسقان ۇلەسى» اتتى ماقالادا الاش پارتياسىنىڭ قازاقتىڭ ۇلتتىق بولمىسىنا تيگىزگەن ىقپالى جان-جاقتى قاراستىرىلعان. وندا پاتشا اكىمشىلىگى كەزىندەگى قازاق زيالىلارىنىڭ قيىندىقتارى مەن تولعاندىرعان ماسەلەلەرى، اسىرەسە، حالىقتى وقۋ-اعارتۋ ارقىلى ورىستاندىرۋعا قاتىستى ماسەلەلەر ءسوز بولادى. بۇل كەزەڭ قازاق تاريحىنداعى ەلەۋلى بەتبۇرىس بولدى، ويتكەنى زيالى قاۋىم وزدەرىنىڭ ۇلتتىق بولمىسىنان باس تارتپاي، جاڭارۋدىڭ جولدارىن ىزدەي باستادى. ماقالادا قازاق زيالىلارىنىڭ مەملەكەتتىك دۋماعا قاتىسۋى جانە قازاق ۇلتشىلدىعىن ناسيحاتتاۋدا جانە يمپەريالىق ساياساتقا تويتارىس بەرۋدە شەشۋشى ءرول اتقارعان «ايقاپ» جانە «Qazaq» سياقتى ۇلتتىق گازەتتەردى شىعارۋ سياقتى كۇش-جىگەرى ەگجەي-تەگجەيلى باياندالعان.
بۇل ماقالالاردا الاش پارتياسىنىڭ تاريحى، ۇستانىمدارى، قازاقستاننىڭ ۇلتتىق بولمىسى مەن مەملەكەتتىلىگىنە ىقپالى تۋرالى قۇندى وي-پىكىرلەر بەرىلگەن.
دەرەككوز: infohub.kz
