ءتىرى بولسام، قازاققا قىزمەت ەتپەي قويمايمىن!

ءاليحان بوكەيحان

اكىم كەلگەندە ۇيىنە كىرگىزىپ، قايتقان سوڭ قۋىپ شىققان. سقو اكىمى كوزبرياۋشىلىقپەن اينالىسىپ وتىر

05 قاڭتار 2024 144
وتكەن جىلدىڭ سوڭىندا سولتۇستىك قازاقستان وبلىسىنىڭ اكىمى عاۋەز نۇرمۇحامبەتوۆ پەتروپاۆلداعى «بەرەكە» ىقشاماۋدانىندا 600 پاتەرلى 6 ءۇيدىڭ كىلتىن يەلەرىنە سالتاناتتى تۇردە تابىستاعان. ءبىراق...

اكىم پاتەر كىلتتەرىن تابىستاعاندا ارىنداي سويلەپ، ءبۇي دەگەن: «حالىقتى تۇرعىن ۇيمەن قامتاماسىز ەتۋ – مەملەكەتتىك ساياساتتىڭ باسىم باعىتتارىنىڭ ءبىرى. پرەزيدەنت تۇرعىندارعا باسپانا قولجەتىمدى بولۋى كەرەك دەپ اتاپ ءوتتى. جىل سوڭىنا دەيىن وبلىس ورتالىعىندا 22 كوپقاباتتى ءۇي تاپسىرىلىپ، 2 مىڭنان اسا وتباسى جاڭا قونىسقا يە بولادى».

ءبىراق اكىم تابىستاعان كوممۋنالدىق ۇيلەر ءالى كۇنگە دەيىن بوس تۇر. ويتكەنى تۇرعىندار ءوز پاتەرلەرىنە وزدەرى كىرە الماي اۋرە-سارساڭعا ءتۇسىپ ءجۇر.

«قاراشا ايىندا تۇرعىن ۇي-كوممۋنالدىق شارۋاشىلىعى بولىمىنەن حابارلاسىپ، جەتپەي تۇرعان قۇجاتتاردى تۇگەندەۋدى، انىقتامالاردى اكەلۋدى سۇراعان. ونىڭ ىشىندە بالالاردىڭ تۋۋى تۋرالى، نەكە قيۋ نەمەسە اجىراسۋ تۋرالى قۇجاتتار بار. ءبىز سۇراعاننىڭ ءبارىن تەز ارادا جيناپ بەردىك. سودان كەيىن كەزەگىمىزدى بىلدىك. مەن № 10 بولىپ تۇردىم، ماعان سەن الىپ ۇلگەرەسىڭ، ءبىرىنشى ۇيدەن پاتەر بەرىلەدى دەپ سەندىردى. حاباردى كۇت دەدى. جاڭا جىلعا دەيىن باسپانانىڭ بەرىلەتىندىگىن ايتتى. ءتىپتى ارنايى چات قۇرىپ، وعان ءبىزدىڭ ساناتقا جاتاتىن 88 ادامدى قوستى. ءبىراق سودان بەرى تىم-تىرىس، ءبىر حابار جوق»، — دەيدى «قازاقپارات» اگەنتتىگىنە تۇسىنىكتەمە بەرگەن وكسانا تىتەنوك.

اكىم كەلگەندە تۇرعىنداردى پاتەرلەرىنە كىرگىزىپ، اكىم كەتكەن سوڭ ولاردى قايتادان قۋىپ شىققان سىڭايلى.

بۇل تۋرالى جەرگىلىكتى تۇرعىن ناتاليا سەنچينا بىلاي دەيدى:

«تولىق ەمەس وتباسى» رەتىندە پاتەر كەزەگىندە تۇردىم. سول كۇنى بىزگە پاتەر كىلتىن بەردى، ءىشىن كىرىپ كوردىك، سودان كەيىن ءبىزدى شىعارىپ، ەسىگىن قايتا قۇلىپتاپ قويدى. نەلىكتەن ءالى كۇنگە دەيىن پاتەرىمىزگە كىرە الماي وتىرعانىمىزدى تۇسىنبەيمىن، ناقتى سەبەبىن ەشكىم ايتپايدى. بىرەسە كەلىسىمشارت جوق دەيدى، ەندى بىردە كوميسسيا قابىلدامادى دەپ ايتتى. پاتەرلەردە جارىق تا، جىلۋ دا بار، گازدى دا قوسۋى ءتيىس ەدى. اكىمدىكتەگىلەر جارىقتى ۋاقىتشا بەردى" دەيدى.

جەتىم رەتىندە تىركەلىپ، ەكى بولمەلى پاتەر الامىز دەپ ۇمىتتەنگەن جاندار دا الدانىپ قالعانىن ءبىلىپ، سان سوعىپ وتىر.

«كەزەكتە 18-بولىپ تۇردىم. بالام ەكەۋىمىزگە 18 شارشى مەترلىك ءبىر بولمەلى پاتەردىڭ كىلتىن سالتاناتتى تۇردە تابىستادى. الدىندا ەكى بولمەلى بەرەمىز دەگەن. كەيىن اكىمدىكتىڭ 217-كابينەتىنە بارىپ ءبىلدىم، قۇجاتتارى جوق، سوندىقتان ازىرگە قونىستانا المايسىڭدار دەپ ايتتى»، — دەپ مۇڭايادى ايگەرىم شۋقانوۆا.

جالعا بەرىلەتىن 6 كوممۋنالدىق ۇيدە 600 پاتەر بار. ونىڭ 120-سى «جەتىم جانە اتا-انا قامقورلىعىنسىز قالعاندار» ساناتىنا جاتاتىندارعا بەرىلۋى ءتيىس بولعان.

وبلىستىڭ ەكس-اكىمى ايداربەك ساپاروۆتان «مۇراعا» قالعان بۇل ۇيلەر جوسپار بويىنشا وسىدان ءۇش جىل بۇرىن پايدالانۋعا بەرىلۋى كەرەك ەدى. الايدا جاۋاپسىز مەردىگەرلەردىڭ كەسىرىنەن ءالى كۇنگە دەيىن قاڭىراپ تۇر.

قالا اكىمدىگىنىڭ باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ حابارلاۋىنشا، قازىرگى ۋاقىتتا قونىستانۋشىلاردىڭ تىزىمدەرى ناقتىلانىپ جاتىر. اكىمدىكتەگىلەرگە ءتىزىمدى انىقتاۋ قيىنعا سوعىپ جاتقان كورىنەدى. پاتەر كەزەگىندە تۇرعانداردى تابۋ قيىن-مىس.

پەتروپاۆل قالاسىنىڭ اكىمدىگى كەزەكتە تۇرعانداردىڭ ءتىزىمىن جاڭارتىپ جاتقاندىعى قاراشا ايىندا بەلگىلى بولدى. سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەت پەن پروكۋراتۋرا وبلىس ورتالىعىندا تۇرعىن ءۇيدى ءبولۋ كەزىندە كوپتەگەن زاڭ بۇزۋشىلىقتاردى تاپقان.

قالا اكىمىنىڭ ورىنباسارى قاليا تۇرەنوۆا مۇنى تكش بولىمىندە كادرلاردىڭ ءجيى اۋىسۋمەن ءتۇسىندىردى. ونىڭ ايتۋىنشا، تىزىمدەردى ناقتىلايتىن ارنايى تۇگەندەۋ توبى دا قۇرىلعان.

وتكەن جىلى سىبايلاس جەمقورلىققا قارسى قىزمەت بۇل ساناتقا تۇرعىن ءۇيدىڭ مەملەكەتتىك قوردان زاڭعا سايكەس 20% ۇلەسىنىڭ ورنىنا نەبارى 11% عانا العانىن انىقتادى.

ۆەدومستۆو جەتىم بالالاردى باسپاناعا مۇقتاجدار تىزىمىنەن سەبەپتەرىن كورسەتپەي الىپ تاستاعان. وسىنداي 1 360 دەرەگى انىقتالىپتى.

ءتىپتى 2021 جىلى پاتەردى ءتورت جىلدان استام كۇتكەن پەتروپاۆل تۇرعىنى، جەتىم الەكساندر ريابۋحا ونى قايتىس بولعان ادام رەتىندە كەزەكتەن شىعارعانىن كەزدەيسوق بىلگەن. قالا اكىمدىگى مۇنى تەحنيكالىق اقاۋلىقپەن ءتۇسىندىردى.

قازىرگى ۋاقىتتا مەملەكەتتىك تۇرعىن ءۇي قورىنان تۇرعىن ءۇي الۋ كەزەكتىلىگى تۋرالى اقپاراتقا سايكەس پەتروپاۆل بويىنشا كەزەكتە «جەتىم جانە اتا-اناسىنىڭ قامقورلىعىنسىز قالعان بالالار» ساناتىنا كىرەتىن 1 817 ادام تۇر.

قىسقاسى، قۇرىلىسى بىتكەن ۇيلەر تۇر، ولاردىڭ قاعاز جۇزىندەگى يەلەرى دە بەلگىلى، ءبىراق ولار جەرگىلىكتى ولاق شەندىلەردىڭ كەسىرىنەن پاتەرلەرىنە قول جەتكىزە الماي ءجۇر.

عاۋەز نۇرمۇحامبەتوۆ وتكەن جىلى قىركۇيەكتە عانا سقو اكىمى بولىپ تاعايىندالدى. ءبىراق بۇل ونى جاۋاپكەرشىلىكتەن قۇتقارمايدى. پاتەر كىلتتەرىن سالتاناتتى تۇردە تابىستادىڭ با – پاتەرلەردى يەلەرىنە بەر. كوزبوياۋشىلىق جاساپ، حالىقتى سەندەلتىپ قويۋدىڭ نە قاجەتى بار؟

الدە ع.نۇرمۇحامبەتوۆ «قاعاز ۇيلەر» تاراتۋدى بۇعان دەيىن قىزمەت ەتكەن جەرى – قوستاناي وبلىسى اكىمدىگىنەن ۇيرەنىپ كەلگەن بە؟..
بۇل ماقالا تۋرالى نە ويلايسىز؟