Tiri bolsam, qazaqqa qyzmet etpeı qoımaımyn!

Álıhan Bókeıhan

Joldaýda halyq ıgiligine qajetti birshama mańyzdy áleýmettik máseleler kóterildi

17 qyrkúıek 2022 98
Toqtarbekova Laýra Nıazbekqyzy,Fılosofıa, saıasattaný jáne dintaný ınstıtýtynyń Dintaný ortalyǵynyń jetekshi qyzmetkeri, PhD
- Jastarǵa jan-jaqty qoldaý kórsetý. Jańa Qazaqstannyń bolashaǵy jastar bolǵandyqtan, olardy jumyspen qamtamasyz etý, kásipkerlik bastamalary úshin 2,5 paıyzben nesıe berý quptarlyq. Alaıda tek kásipkerlik úshin ǵana emes, jastardyń basty máselesi baspana bolǵandyqtan, olarǵa turǵyn-úı jaǵdaıyn túzetý úshin de 2,5 paıyzda nesıe berilgen durys.
- Árbir balaǵa kámelettik jasyna tolǵanǵa deıin Ulttyq qordan qarajat bólý. Bul jınaqtalǵan qarajat jetkinshektiń bilim alýy men úı satyp alýyna jumsalady. Eger bul bastama shynymen iske asyrylatyn bolsa, kóptegen áleýmettik jaǵdaıy tómen otbasy úshin úlken kómek bolatyny anyq.
- 32 aýdandyq aýrýhanany tolyq modernızasıadan ótkizý. Deni saý ult - saý memleket degendeı, emhanalar men aýrýhanalardyń qazirgi jaǵdaıy máz emes ekendigi barshaǵa málim. Sondaı-aq keıbir aqyly nemese aqyly emes emdeý ortalyqtarynda otyrǵan jas dáriger mamandardyń kásibı deńgeıleriniń tómendigi de belgili. Bul oraıda rezıdentýra úshin granttardy 70 paıyzǵa kóbeıtý oń sheshim.
- Orta bilim berý sapasyn arttyrý. Áli tolyqtaı sheshilmegen másele - Almaty, Nur-Sultan jáne t.b. qalalarynyń keıbir aýdandarynda mektep tapshylyǵy. Synyptarda oqýshy sany 30-32-den asyp ketken, bastaýysh synypta oqıtyn oqýshylar sanynyń kóptiginen úsh aýysymnan oqıdy. Biz «100 mektep, 100 aýrýhana» baǵdarlamasyn shartty oryndaý barysynda, 150-200 tútinnen aspaıtyn shaǵyn aýyldarda 1000 oryndyq mektepter salynyp, qańyrap bos turǵanyn da bilemiz. Osy qatelikti qaıtalamaý úshin halyq sany kóp aýdandar men aýyldarǵa ǵana mektepter  men aýrýhanalar salý kerek.
- Mektepke deıingi tárbıe máselesin basty nazarǵa alý. Balabaqsha tárbıeshileriniń áleýmettik mártebesin arttyryp, jalaqysyn kóbeıtip, jumys júktemesin azaıtý, eń bastysy, balabaqshany emes, sonda qyzmet etetin tárbıeshini attestasıadan ótkizý jumys berýshiniń bilikti mamandy jumysqa alýyna kepildik beredi. Óıtkeni sońǵy kezderi áleýmettik jelilerden balabaqsha tárbıeshisiniń nemese kútýshisiniń balaǵa jasaǵan psıhologıalyq, fızıkalyq qysym kórsetýleriniń kýási bolýdamyz. Onyń sebebi – memlekettik nemese memlekettik emes balabaqshaǵa pedagogıkalyq bilim bar nemese ýnıverısıtetti endi bitirgen jumys tappaı júrgen kez kelgen adamdy jumysqa qabyldaı beredi. Óıtkeni tárbıeshiler men tárbıeshi kómekshileriniń jalaqysy az bolǵandyqtan, oǵan arnaıy mektepke deıingi bilim bar maman ózdigimen kelmeıdi. Sondyqtan, tárbıeshiler men tárbıeshi kómekshileriniń biliktiligin tekserý úshin attestasıadan ótkizý mańyzdy.
Bul maqala týraly ne oılaısyz?