Jábirlenýshiler azaptaý faktisi boıynsha aryz jazýǵa qorqady. Óıtkeni polısıa áleýmettik jelilerde qatygezdikpen jasalǵan zorlyq-zombylyq kadrlaryn jarıalaýǵa ýáde bergen.
Bul týraly Orda.kz tilshisine quqyq qorǵaýshy Vıktor Ten aıtty. Onyń aıtýynsha, ol bul aqparatty zardap shekkenderdiń ózderinen alǵan.
«Bul tergeý ızolátorynda emes, ustaý kezinde bolǵan. Azaptaý, uryp-soǵý, tisterin julý sıaqty bir mezgilde birneshe osyndaı faktiler oryn alǵan. Taıaqpen zorlaý kezinde polısıa barlyǵyn vıdeoǵa túsirip alǵan. Olar áleýmettik jelide bárin jarıalaımyz dep, olardy qorqytyp otyr. Sondyqtan búginge deıin ustalǵandardyń eshqaısysy bul týraly aıtqan joq. Olar muny qupıa ustaǵylary keledi. Ustalǵandar aryz jazbaǵandyqtan, polısıa qyzmetkerleriniń aty-jónin, qylmysyn, etıkalyq normalarǵa sáıkes aıtýǵa meniń quqyǵym joq» dedi Vıktor Ten.
Quqyq qorǵaýshy Taldyqorǵandaǵy tergeý ızolátory ǵımaratynda azaptaýlar bolmaǵanyn, qyzmetkerlerdiń barynsha «adamgershilik» saqtaýǵa tyrysyp jatqandaryn alǵa tartty.
«16 qańtardan beri men ýaqytsha tergeý ızolátorynda boldym, qamaýǵa alynǵandardan birde-bir ótinish, ne aryz túsken joq. Men muny anyq aıta alamyn. Biz azaptaý faktileri boıynsha adamdardyń múddesin qorǵaımyz, eger tergeý ızolátorynda osyndaı jaǵdaı bolsa, bizge aıtar edi. Olarmen senimdi qarym-qatynas ornattyq. Biz 20-dan astam azaptaý isin qarap jatyrmyz. Tergeý ızolátory qyzmetkerleri azaptaý men quqyq buzýshylyq faktileriniń eleýsiz qalýy múmkin emestigin túsindi. Sondyqtan qyzmetkerler, kerisinshe, mundaı jaǵdaıdy boldyrmaýǵa tyrysýda» dedi Vıktor Ten.
Quqyq qorǵaýshy Taldyqorǵandaǵy tergeý ızolátorynda qandy qańtar oqıǵasy boıynsha qamaýda otyrǵandar bólek kameralarda jatqanyn aıtty. Tamaqtaný jáne serýendeý ádettegideı ótkiziledi. Vıktor Ten jan-jaqty medısınalyq kómek kórsetýde biraz máseleler bar ekenin de aıtty. Tergeý ızolátorynyń qyzmetkerleri Almaty oblysynyń densaýlyq saqtaý basqarmasyna habarlama hat joldaýy qajet. Sonymen qatar, olar mindetti áleýmettik medısınalyq saqtandyrýǵa (MÁMS) aýdarymdardyń bolmaýyna baılanysty bas tartylýda.
«Eger adam shynymen ózin nashar sezinse, olar jedel járdem shaqyryp, shuǵyl kómek kórsetedi. Bul jerde másele densaýlyq saqtaý júıesinde, óıtkeni olar medısınalyq saqtandyrýdy talap etip jatyr. Qazir mende mundaı jaǵdaı bar. Balanyń sóılegen sóziniń durys emestigine baılanysty azaptan keıin ınsýlt alǵanyna senimdimin. Tergeý ızolátorynyń qyzmetkerleri ony úsh ret saraptamaǵa alyp shyqqanymen, báride zaıa. Oǵan MRT qajet. Biraq ol qoljetimsiz, onyń saqtandyrýy joq» dep túsindirdi Vıktor Ten.
Qandy qańtar kezinde ustalǵandar
İshki ister mınıstrliginiń málimetinshe, Qandy qańtar oqıǵasy kezinde Qazaqstannyń tergeý ızolátoryna 267 jaraly kúdikti túsken, olardyń 33-i qalalyq aýrýhanalarda stasıonarlyq em alǵan.
İshki ister mınıstrligi Qylmystyq-atqarý júıesi komıtetiniń tóraǵasy Janat Eshmaǵambetov búginde sot sheshimimen aýyr jáne asa aýyr qylmys jasady dep aıyptalǵan 128 adam tergeý ızolátorynda otyrǵanyn aıtty.
Quramyna depýtattar, quqyq qorǵaýshylar men advokattar kirgen komısıa ustalǵandar men qamaýǵa alynǵandarǵa qatysty azaptaý derekterin tappady.
«Qazirgi tańda aqparat keńistiginde tergeý ızolátorlary qabyrǵalarynda azaptaýlar bar degen senimsiz aqparat jaıylýda. Biz olardyń shyndyqqa sáıkes kelmeıtinin, qoǵamdy adastyryp, bolyp jatqan oqıǵanyń shynaıylyǵyn burmalap otyrǵanyn jaýapkershilikpen málimdeımiz» dedi Eshmaǵambetov.
İshki ister mınıstrligi Almatydaǵy tergeý ızolátory jertólesinde ortaǵasyrlyq ınkvızısıa úlgisindegi «azaptaý kamerasy» qurylǵany týraly aqparatty joqqa shyǵardy.
Derekkóz
