Tiri bolsam, qazaqqa qyzmet etpeı qoımaımyn!

Álıhan Bókeıhan

"Shabaqtardy ustaıdy, al túıeni túgimen jutqan akýlalar áli júr". Qosanov eski Qazaqstan men jańa Qazaqstan arasyndaǵy taıtalas týraly aıtty

26 qańtar 2024 167


Májilistiń qoǵamdyq palatasynyń otyrysynda osydan birneshe jyl buryn prezıdentke úmitker bolǵan saıasatker Ámirjan Qosanov sóz sóıledi. Ol otyrysta talqylanǵan jemqorlyq baǵytyndaǵy problemalarǵa baılanysty oıyn ortaǵa saldy.



– Birinshiden, Almatydan sálem. Jer silkingennen keıin bizge jandaryńyz ashyp jatyr. Amanbyz, saýmyz. Úıler de qulamasyn, júıe de qulamasyn, – dep bastady áńgimesin ol.

Ámirjan Qosanovtyń aıtýynsha, batpandap kiretin nárse mysqaldap shyǵatynyndaı, 30 jyl boıy ornyǵyp, ómir saltyna aınalǵan jemqorlyqty bir kúnde, áp-sátte sheshý múmkin emes ekenin qoǵam túsinedi. Biraq jemqorlyqqa qarsy zańnamamen kúresý nıeti baryn atap ótedi.
– Zań jobasyn qarap shyqtym. Kóptegen bapty qoldaımyn, – deıdi ol.

Qosanov otyrysta úsh másele kóterdi. Aıtýynsha, birinshiden – deklarasıa. Saıasatker “deklarasıa tapsyrý nelikten sozylyp ketti?” dep suraq qoıady. Prezıdentten bastap aýyl ákimine, múlkine, qarajatyna qatysty deklarasıasy búgin asha salý kerek, áıtpese Eski Qazaqstannyń ókilderi sonyń bárin qaıta rásimdep jatqan sıaqty” deıdi ol.

Ekinshiden, Qosanov múddeler qaqtyǵysy máselesin atap ótedi.
– Kezinde prezıdent Nazarbaevtyń klastasynyń da balalary ósip ketkenin bilesizder. Sondyqtan, menińshe, osy jerde sarapshylar bola otyryp, qazaq ultynyń erekshelikterin eskerip, tek Batys standarttaryn emes, bizdiń de standarttarmen qaraý kerek. Antıkordy jazalaýshy organ emes deıdi. Bir qoǵamda bir túsinbeýshilik bar. Búkil aıyptaý antıkordyń aýzynan shyǵady. Antıkordyń ózine qandaı baqylaý bar? Onda qandaı azamattar istep jatyr? Antıkordyń óz ishinde saıası jemqorlyq bolmas úshin qandaı mehanızmderdi qoldanyp jatyrsyzdar. Qoǵam oǵan da qarap otyr, – deıdi ol.

Ámirjan Qosanov “Eski jáne Jańa Qazaqstannyń arasyndaǵy taıtalas saıası turǵydan ǵana emes, menshik, múlik, qarjy, kapıtal tóńireginde júrip jatyr” dep esepteıdi.
– Antıkordan kelgen azamat býhgalterdiń kóliginen 1 mlrd teńge tabyldy dep jatyr. Bizde qalaı bolǵanda da, Nazarbaevtyń zamanynda da boldy, Toqaevtyń zamanynda ókinishke qaraı – qaıtalanyp jatyr: shabaqtardy ustaıdy, al túıeni túgimen jutqan akýlalar áli júr. Birinshi bastyq almasa, tómendegisi almaıdy. 1 mlrd teńgeni jegen býhgalter degenge eshkim senbeıdi, – deıdi ol.

Bul maqala týraly ne oılaısyz?