Tiri bolsam, qazaqqa qyzmet etpeı qoımaımyn!

Álıhan Bókeıhan

Qaryzben ómir súretin qazaqstandyqtar jasaryp barady

26 qańtar 2024 202
2023 jyly elimizde jalaqyǵa deıin qaryz alǵandar kóbeıgen. Qaryz alýshylardyń basym bóligi 40 jasqa deıingi azamattar.

Birinshi kredıttik búronyń taldaý ortalyǵy FCB Media Day konferensıasyn ótkizip, 2023 jyldaǵy nesıeleý naryǵynyń qorytyndysyn jarıalady. Kompanıanyń málimetinshe, byltyr elde ıpotekalyq nesıeleý baıaýlap, qaryz berý kólemi jylyna 17,3%-ǵa, 1,8 trln teńgege deıin, al berý sany 19,2%-ǵa 116,6 myń birlikke deıin tómendegen.
Bir jyl ishinde ıpoteka alǵandardyń shamamen besten bir bóligi jastar: qaryz alýshylardyń úlesi bir jyl ishinde 30 jasqa deıin ózgerdi. Bir jyl ishinde berýdiń medıanalyq somasy 13 mln teńgeni, ortasha somasy 15 mln teńgeni qurady, - dep habarlady búro.

Aıta keteıik, 1 qańtardaǵy jaǵdaı boıynsha Qazaqstanda ıpotekalyq nesıeler portfeli 5,8 trln teńgeni qurady, bul ótken jylmen salystyrǵanda 11,3% joǵary. Alaıda bul somanyń 61%-y – 2022-2023 jyldardaǵy jańa nesıeler.

Ipotekalyq nesıemen qatar qazaqstandyqtardan nesıe kartalaryna degen suranys azaıa bastaǵan. Máselen, 2022 jylmen salystyrǵanda nesıelik kartalardy berýdiń jalpy somasy 32,2% (91,4 mlrd teńge), 192,4 mlrd teńgege deıin qysqarǵan. Esesine avtonesıeleý rekordtyq kórsetkishterge jetken.
2022 jylmen salystyrǵanda berilgen qaryzdardyń jalpy somasy eki esege jýyq, dálirek aıtqanda 81,5%-ǵa (708,5 mlrd teńge), 1,6 trln teńgege deıin ósti. Buryn-sońdy bolmaǵan joǵary qarqyn qaryz alýshylardyń belsendiliginiń artýyna baılanysty qalyptasty, - dep tolyqtyrdy Birinshi kredıttik búro.

2023 jyldyń qorytyndysy boıynsha berilgen nesıeler sany 208,4 myń birlikti quraǵan. Jalpy avtonesıeler portfeli 2,5 trln teńge somasynda qalyptasty. Bul ótken jylmen salystyrǵanda 64,8% (1 trln teńge) artyq.

Sonymen qatar elimizde jalaqyǵa deıin onlaın qaryz rásimdeý kórsetkishi artqany belgili boldy. Bul jerde másele 45 kúnge deıin 50AEK mólsherine deıin (2023 jyly-172,5 myń teńgege deıin) beriletin shaǵyn nesıeler týraly aıtylyp otyr.
Berilgen soma jylyna birden 102,6%-ǵa – 790 mlrd teńgege deıin, berý sany 72,5% –  13 mln birlikke deıin ulǵaıdy. Jyl ishinde berýdiń medıanalyq somasy 50 myń teńgeni qurady. Bir jyl ishinde berilgen kólemniń kóp bóligi 40 jasqa (72%) deıingi adamdarǵa tıesili, - dedi búroda.

Onlaın alýshylarmen qatar, qaryzdy berýshi uıymdardyń qatary kóbeıgen: 2021 jyldyń 1 qańtarynda olardyń sany 44 bolsa, 2024 jyly 79 boldy.
Bul maqala týraly ne oılaısyz?