Ol "Bul - mańyzdy sát. Bul da Nazarbaev júıesiniń belgilep ketken bir qaǵıdasy. Toqaev qazir osy qaǵıdalardy jalǵastyrý ústinde. Óıtkeni jańa premer-mınıstrdiń mansaptyq ósýi Qańtar oqıǵasynan keıin bastalǵanyn baıqaýǵa bolady. Iaǵnı, dál osy oqıǵa memlekettik apparatty tazartýǵa túrtki boldy. Sol kezde Toqaevty qoldaǵan belgili bir adamdar toby tóbe kórsetti. Al Toqaev óz kezeginde olardy belgili bir laýazymǵa jaıǵastyrdy” - deıdi.
Sátbaevtyń aıtýynsha, Oljas Bektenov osy toptyń múshesi. Óıtkeni Qańtar oqıǵasynan keıin sheneýnik birden Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl agenttiginiń tóraǵasy laýazymyna taǵaıyndalyp, keıin Prezıdent Ákimshiliginiń basshylyq qyzmetine keldi.
“Bul onyń Antıkor basshysy retinde atqarǵan jumysyna marapaty boldy. Óıtkeni 2022 jyly Tuńǵysh prezıdenttiń týystary men keı olıgarhtarǵa qysym kórsetý bastaldy. Olar bas bostandyǵynan aıyrylyp, tipti túrmege qamaldy. Toqaevqa qazirgi premer-mınıstrdiń osyndaı belsendi jumysy unady. Nátıjesinde onyń mansaptyq ósýi jalǵasyn tapty. Al prezıdent ákimshiliginiń basshysy bolǵan ýaqytta ol zańsyz shetel asqan aktıvterdi qaıtarýǵa baılanysty zańnyń qabyldanýyn qadaǵalady. Atalmysh zań ótken jyldyń jaz aıynda qabyldanǵan bolatyn”, - dedi Dosym Sátbaev.
Sarapshynyń aıtýynsha, eks-premer Álıhan Smaıylov 2022 jyly jeltoqsan aıynan bastap synǵa ushyrady. Osy sátte Smaıylovtyń tarapyna “ekonomıkalyq saıasatqa qaýqary jetpeı jatyr” degen pikirler aıtyla bastady. Alaıda ol otstavkaǵa ketpedi. Kerisinshe úkimette kadrlyq ózgerister boldy. Al 2023 jyly naýryzda ótetin parlamenttik saılaýdan keıin úkimettiń otstavkaǵa ketýi kútildi. Biraq bul da júzege aspady.
2022 jyly jeltoqsanda Smaıylov qatty synǵa ushyrady. Bul synaq eki jyl ishinde onyń eńsesin aıtarlyqtaı túsirdi. Alaıda bul sátsizdikterge Smaıylov qana kináli emes edi. Buǵan birtutas memlekettik júıe retinde búkil memlekettik apparat pen ákimder de jaýapty boldy.
“Biraq bul dástúr Nazarbaev tusynan beri jalǵasyn taýyp keledi. Iaǵnı, premer-mınıstrdi otstavkaǵa jiberý, úkimettegi kadrlyq aýys-túıister arqyly áleýmettik shıelenistiń deńgeıin tómendetýge tyrysady. Osylaısha halyqty “kináli tarapty jazalap, jańa kandıdatty usynyp jatyrmyz” dep jubatyp qoıatyn”, - dedi saıasattanýshy.
Dosym Sátpaev jańa premer-mınıstrge qatysty jazylyp jatqan maqalalarǵa da nazar aýdardy.
“Iá, maqtaýǵa turarlyq jan. Uıymdastyrýshylyq qabiletine de senim artýǵa bolady. Alaıda bul qyzmetke kelýi úshin daıyndyq aldyn ala jasalǵandaı. Bul óz kezeginde alańdaýshylyq týdyrady. Óıtkeni biz Eski Qazaqstannyń lebi áli de esip turǵanyn kórip otyrmyz”, - dedi ol.
Saıasattanýshy sońǵy onjyldyqta eshbir premer-mınıstrdiń komandasy bolmaǵanyn atap ótti. Bul sáıkesinshe kez kelgen ekonomıkalyq jobany júzege asyrýda úlken kedergi keltiretinin jetkizdi. Onyń oıynsha, jańa premer-mınıstr de osy másele boıynsha burynǵy basshylardyń kúıin keshýi múmkin. Sebebi oǵan birinshi kedergi - úkimette pikirles adamdar men reformatorlardyń boı kórsetpeýi. Ekinshi kedergi - aımaqtardaǵy úlken ekonomıkalyq sátsizdikter.
"Barlyǵy qaıtadan adamdy talqyǵa salyp jatqanyn kórip jatyrmyz. Bul - qate kózqaras. Olar adamdy emes, baǵdarlamany talqylaýy qajet. Ol usynatyn ekonomıkalyq modelge nazar aýdarý kerek. Óıtkeni ótken jyly Toqaev ýáde etken jańa ekonomıkalyq model usynylmady. Al ekinshi mańyzdy másele, bizge adamdardy arnaıy talqylaýdyń qajeti joq. Biz basqarý júıesin talqylaýymyz kerek” – deıdi Dosym Sátbaev.
Sátbaevtyń aıtýynsha, Álıhan Smaıylovtyń tusynda ınflásıa ósip, kedeıshilik deńgeıi artty. Sonymen qatar búdjet tapshylyǵy da oryn aldy.
“Osy eki jyl ishinde qalaı alyp qarasańyz da barlyq jerde sátsizdikter boldy”, - dep túıindedi saıasattanýshy.
