«Amanat» پارتياسى فراكسياسىنىڭ دەپۋتاتى مۇرات ەرگەشبايەۆ ەلىمىزدەگى سۋارمالى سۋدى ءتيىمدى پايدالانۋ ماسەلەسى ءالى كۇنگە دەيىن جۇيەلى شەشىلمەگەنىن قوزعاپ، قازاقستان رەسپۋبليكاسى پرەمەر-مينيستردىڭ ورىنباسارى قانات بوزىمبايەۆقا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدادى.
ونىڭ ايتۋىنشا، بۇگىنگى تاڭدا سۋارمالى سۋدى ءتيىمدى پايدالانۋ ماسەلەسى – وتكىر ماسەلەنىڭ ءبىرى. ءتىپتى، سۋ ماسەلەسىن شەشۋ بويىنشا پرەزيدەنت قاسىم-جومارت كەمەل ۇلى توقايەۆ مىندەتتەر قويىپ، سۋ رەسۋرستارى جانە يرريگاسيا مينيسترلىگى قۇرىلعان بولاتىنىن ءسوز ەتتى.
– سوڭعى جىلدارى پارلامەنت دەپۋتاتتارىنا شارۋالاردان گيدروقۇرىلىستار، كانالداردى جوندەۋ جانە رەكونسترۋكسيالاۋ، تاريفتەردى سۋبسيديالاۋ سياقتى ماسەلەلەردى شەشۋىن وتىنگەن كوپتەگەن وتىنىشتەر ءتۇسىپ جاتىر. مىسالى VII شاقىرىلىمنىڭ دەپۋتاتتارى ۇكىمەتكە سۋ ماسەلەسى بويىنشا 10-نان اسا دەپۋتاتتىق ساۋال جولدانسا، VIII شاقىرىلىمنىڭ دەپۋتاتتارى بۇگىنگە دەيىن 17 دەپۋتاتتىق ساۋال جولداعان. بۇل – سۋ ماسەلەسىنىڭ وسى كۇنگە دەيىن جۇيەلى تۇردە رەتتەلمەگەنىن كورسەتەدى.
2024 جىلى ۇكىمەت سۋ رەسۋرستارىن باسقارۋ جۇيەسىن دامىتۋدىڭ 2024-2030 جىلدارعا ارنالعان تۇجىرىمداماسىن بەكىتى. تۇجىرىمداما تۇتاستاي العاندا سالانىڭ ءتيىمدى، ۇتىمدى، عىلىمي، كادرلىق الەۋەتىنەن باستاپ، جۇيەنى سۋ رەسۋرستارىمەن دامىتۋدىڭ بارلىق سپەكتىرىن قامتىعان. ءبىراق، وكىنىشكە قاراي، تۇجىرىمداما قولدانۋدا سۋ ماسەلەسىن ەگجەي-تەگجەيلى قاراستىرىماي، جالپىلاما جازىلىعان. مىسالى كەشەندى جوسپاردا جەرگىلىكتى اتقارۋشى ورگاندار مەن مينيسترلىكتىڭ جوسپاردى ورىنداۋ بارىسىندا جوبالاۋ-سمەتالىق قۇجاتتامانى ازىرلەۋ ۋاقىتى دا ناقتى ەمەس 2024 جانە 2026 جىلدار ارالىعىندا، 2030 جىلعا دەيىن بەكىتىلگەن جىل سايىنعى قارجىلاندىرۋ قاراستىرىلماعان. سونداي-اق، نىسانداردىڭ جوندەۋ ۋاقىتى ايماقتار بويىنشا كەزەڭ-كەزەڭىمەن بەكىتىلمەگەن. قىزىلوردا وبلىسىندا 254 مىڭ گەكتار سۋارمالى جەرلەر بار، ونىڭ 178 مىڭى ورتالىقتاندىرىلعان سۋ بەرۋ جۇيەسىمەن قامتىلعان. جۇيەنىڭ ەسكىرۋى مەن ساپاسىنىڭ تومەندەۋىنە بايلانىستى، ايماقتا جىل سايىن شامامەن 2 ميلليارد تەكشە مەتر سۋ جوعالادى.
وڭتۇستىك وبلىستاردىڭ جەر جۇيەسىنىڭ مەليوراتيۆتىك جاي-كۇيىن جاقسارتۋ بويىنشا 319 مىڭ گەكتارعا جۇمىس جۇرگىزىلسە، ونىڭ ىشىندە قىزىلوردا وبلىسىندا بار بولعانى 15 مىڭ گەكتار ياعني، جالپى كولەمنىڭ 5%- عانا جەتەدى. ال ەۋروپالىق قايتا قۇرۋ جانە دامۋ بانكى مەن يسلام دامۋ بانكىنىڭ وسى ماقسات ءۇشىن بولگەن قارجىلارى جامبىل، تۇركىستان، جەتىسىۋ وبلىسىنا عانا بولىنگەن. سوندا سۋدىڭ ەڭ ۇلكەن شىعىنى ءجۇرىپ جاتقان قىزىلورد وبلىسىنا نەمقۇرايلىق جانە تەپە-تەڭدىك بولماعان. جانە جوسپاردا تەك ماگيسترالدىق-شارۋاشىلىقارالىق ارنالار قامتىلعان. ال ىشكى شارۋاشىلىق ارنالار مەن تاراتۋ جەلىلەرى مۇلدەم قاراستىرىلماعان. ەلىمىزدەگى سۋدىڭ ەڭ كوپ شىعىنى 20-35% وسى ىشكى شارۋاشىلىق ارنالار مەن تاراتۋ جەلىلەرىنە تيەسىلى.
ودان بولەك، تۋىندايتىن تاعى ءبىر ماسەلە – رەسپۋبليكالىق جانە جەرگىلىكتى ورگانداردىڭ ارنالاردى پايدالانۋدىڭ شەكاراسىن انىقتاۋ جانە جاۋاپكەرشىلىكتى اجىراتۋ. تۇجىرىمدامادا شارۋاشىلىقتاردىڭ ىشكى ارنالارى مەن گيدروقۇرىلىستارىن پاسپورتتاۋ قامتىلماعان. جوبالاۋ-سمەتالىق قۇجاتتامادا مىندەتتى تۇردە تەكسەرىپ، سۋدى ەسەپكە الۋ اسپابىن ورناتۋ، ارنالاردى بەتونداۋمەن جوبالاۋ سياقتى ت. ب. ءىس-شارالار بولعان جاعدايدا عانا سۋ ۇنەمدىلىگى بولادى، – دەيدى دەپۋتات م. ەرگەشبايەۆ
