Tiri bolsam, qazaqqa qyzmet etpeı qoımaımyn!

Álıhan Bókeıhan

Qańtar oqıǵasynda kúshtep ustap, "tergeýge" aparǵan

01 maýsym 2022 173
[ad_1]



1 maýsymda tańerteń Almatyda Qańtar oqıǵasyna baılanysty azaptalǵan tórt adam ustalyp, sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl departamentine jetkizilgen. Bul jóninde ustalǵandardyń biri Aqyljan Qısymbaev Azattyqqa habarlady. Onyń aıtýynsha, tórt adam, arasynda ózi de bar, sársenbi kúni tańerteń qalalyq prokýratýra aldyna baryp, azaptaýǵa kinálilerdi jazalaýdy talap etpek bolǵan. Buǵan deıin olardyń ashtyq jarıalaıtyny da habarlanǵan edi.

"Men, Darhan (Dúısebaev), Qosaı (Mahanbaev) jáne Nurtas (Karaneev) tańerteń erte jetip alaıyq dep prokýratýra aldyna barǵanbyz. Sol kezde áýeli on shaqty polısıa, keıin qalǵandary qosylyp, bizdi kúshtep kólikke otyrǵyzdy. Bárimizdi bólip, jan-jaqqa alyp ketti. Olar eshteńe dep te túsindirgen joq. Jibek joly, 15-tegi keńselerine apardy" dedi Aqyljan Qısymbaev.

Onyń sózine qaraǵanda, departamentte ózine qatysty eshqandaı tergeý amaldary júrmegen. Ol ózine ýkol salý qajet bolǵandyqtan túske taman ol jaqtan ketkenin aıtty. Sársenbi kúni tańerteń Azattyq tilshisi bul belsendilerge habarlasqan kezde telefondary sóndirýli turǵan edi. Belsendilerdiń ustalǵanyn Vlast saıty da habarlady.

Sybaılas jemqorlyqqa qarsy is-qımyl departamenti de, Almaty polısıasy da ázirge túsinikteme bermedi.

Keıbir belsendiler Almatyda prezıdent Qasym-Jomart Toqaev saparlap júrgen kezde quqyq qorǵaý organdarynyń qaladaǵy "narazylyqtardy kórsetpeýge barynsha kúsh salyp jatqanyn" aıtty. Qazir qalada qaýipsizdik sharalary kúsheıtilgen.

1 maýsymda Almatyda Qańtar oqıǵasy kezinde qaza bolǵandardyń týystary qalalyq prokýratýraǵa kelip, jaqyndaryn atqandardy jazaǵa tartýdy, ádil tergeýdi talap etken. Keıbir azamattar qaza bolǵan jaqyndaryna eksgýmasıa jasalǵanyn, bıliktiń olardy "terrorıst jasamaq bolyp otyrǵanyn" aıtyp, ashyndy.

Prokýratýra ókilderi olardy ishke kirgizdi, biraq aqparat quraldaryna kirýge tyıym saldy.

  • Qańtardyń basynda elde suıytylǵan gaz baǵasynyń qymbattaýyna baılanysty mıtıń ótip, narazylyqtyń sońy qantógiske ulasqan. Resmı derek boıynsha, 230 adam qaza boldy. Buǵan qosa, qańtar oqıǵasyna baılanysty ustalǵan taǵy segiz adamnyń tergeý ızolátorynda kóz jumǵany habarlandy. Bılik opat bolǵandardyń esimin jarıalamady.

  • Osyǵan deıin belsendiler men quqyq qorǵaýshylar, qaza bolǵandardyń týystary qaıtys bolǵan azamattardyń ólimine qatysty ister boıynsha qajetti aqparat berilmeı otyrǵanyn synaǵan. Mamyr basynda Human Rights Watch (HRW) uıymy "Qazaqstanda Qańtar oqıǵasy kezinde qaza tapqan adamdardyń ólimin tergeý ashyq júrip jatqan joq, ustalǵandardy azaptaý jaıly is materıaldary bir ınstansıadan ekinshisine ótip, baıaý qaralyp jatyr" dep málimdegen.

  • Qańtar oqıǵasy kezinde jáne odan keıin myńdaǵan azamat ustalyp, júzdegen adamǵa "terorızm", "jappaı tártipsizdik uıymdastyrý", "zańsyz qarý-jaraq saqtaý" sekildi aıyptar taǵyldy. Qamaýda bolǵandardyń arasynda azaptalǵanyn aıtyp shaǵymdanǵandar kóp, biraq olardy azaptaý faktisi boıynsha ustalǵandar neken-saıaq.




[ad_2]

Derekkóz
Bul maqala týraly ne oılaısyz?