Reseı Ózbekstannyń Jyzaq oblysynda atom elektr stansıasyn salatyn boldy. Degenmen keıbir sarapshylar bul joba kúmándi ekenin aıtady. Solardyń biri - ózbek ekonomısi Behzod Hoshımov. Ol "Rosatomnyń" Ózbekstanǵa kelýiniń ekonomıkalyq jáne saıası astary baryn aıtty, - dep habarlaıdy Alash.kz saıty Dalanews.kz ke siltep.
Reseı prezıdenti Vladımır Pýtınniń Tashkentke sapary aıasynda tıisti kelisimge qol qoıylǵan. Osylaısha jazda Jyzaq oblysynda qýaty 330 MVt bolatyn nysannyń qurylysy bastalmaq. Qurylys jumystary "Rosatom"-nyń jetekshiligimen júzege asady.
Sarapshy "atom elektr stansıasyn salý týraly sheshim ekonomıkalyq turǵydan oryndy boldy ma, onyń qurylysyna Ózbekstan qansha qarjy jumsaıdy?" degen saýaldardy qoıdy.
"Ol (AES - esk.) basqa qarjy kózderinen, sonyń ishinde memlekettik qaryzdan qarjylandyryla ma? Eń bastysy, memleket salyp jatsa, budan Ózbekstan halqyna qansha shyǵyn keledi? Memlekettik jáne memlekettik emes qarjy kózinen paıdalanylatyn somalar tolyq kórsetilýge tıis. Bul talap bizdiń Konstıtýsıamyzda da aıqyndalǵan. ...Biraq kelisimde stansıanyń baǵasynan da mańyzdyraq basqa da sharttar bar. Ol týraly da aıtýymyz kerek. Stansıany kim basqaratyny, elektr energıasy qandaı baǵamen satylatyny óte mańyzdy. Túrkıada Reseı (AES-ti) tolyǵymen óz qarajatyna salyp, 1 kılovatt saǵat energıaǵa 12,5 sent degen mámile jasady. Dál osyndaı jaǵdaıda qabyldaý kerek pe degen oryndy suraq týyndaıdy. Búginde Ózbekstanda arzanyraq generasıa kózderi bolsa, qymbat atom energıasy qanshalyq qajet?" - dedi ol.
Hoshımov máseleniń saıası aspektileri baryn málimdedi.
"Memlekettiń shyǵynyna, ásirese, iri jáne mańyzdylaryna qatysty ekinshi másele - merdigerdi tańdaý. Tenderge "Rosatomnan" basqa kompanıalar qatysty ma? Fransıa men Japonıa sıaqty elderde atom energetıkasy áldeqaıda damyǵan, sonymen qatar, olar joǵary sapaly stansıalar salyp jatyr. Olardyń kompanıalary bizdiń Úkimetke ne usyndy? Nelikten "Rosatom"? Bul suraqty qoıyp otyrǵan sebebim, mundaı máselede saıasatqa oryn joq. Eýropa reseılik energetıkadan tolyǵymen bas tartty, buǵan Eýropadaǵy soǵys sebep boldy. Bir kezderi Germanıa saıası aspektini eskermeı, tek ekonomıkalyq esepke súıenip, reseılik energıa arzan dep sheshti jáne bul sheshimnen kóp shyǵynǵa ushyrady. Biraq biz sıaqty áldeqaıda shaǵyn memleketke AES-tiń negizgi merdigeri Reseı memleketi jáne Reseı memlekettik kásiporny ekeni óte úlken másele bolýy kerek", - dedi ol.
Ol "japondar men orystar birdeı baǵa usynsa, japondardy tańdaý kerek der edim. Qalaı bolǵanda da, saıası qaýip áldeqaıda tómen. Soǵys áli bitken joq, eger jańa sanksıalar salynsa, máselen bizdiń elimizdegi elektr stansıasy men onyń tutynýshylaryna salynsa, ózbekterge keler saldary ashyq másele bolady. Ózbekstan energetıka salasyn jańǵyrtýǵa alatyn qarjy negizinen Batys nemese Batys jetekshilik etetin qarjy ınstıtýttarynan keledi. Bul uıymdardyń barlyǵy Reseıge qarsy sanksıa salǵan. Endi bir ǵana AES-tiń kesirinen búkil energetıkalyq júıeni jańǵyrtatyn tehnologıa men qarjy kózi joıylyp ketetin qaýip bar ma?" - dedi.
