Qala ákiminiń sóziniń jany bar. Megapolıste ýrbanızasıa qarqyn alyp keledi ýaqyt ozǵan saıyn. Halyq tyǵyz ornalasqan aýdandarda áleýmettik nysandar qajettigi týyndaıtyny belgili jaıt. Ásirese, balabaqsha, mektep, emhana syndy asa myńyzdy nysandarǵa suranys birden artady. Memleket osy máseleni ońtaıly sheshýdiń bir jolyn, ózekti salasyn memlekettik-jekemenshik áriptestik negizinde óristetip otyr.
Osy memlekettik-jekemenshik áriptestik negizinde Almaty qalasynda birneshe bilim oshaqtary salynyp, solardyń keıbiri bıylǵy jańa oqý jylynda paıdalanýǵa berilip, oqýshylarǵa esigin aıqara ashty. Qýanarlyǵy, bıylǵy jańa oqý jylynda Almaty qalasynda bir emes, segiz birdeı mekteptiń tusaýy kesilip, paıdalanýǵa berilgen bolatyn. Qala ákimi bul metkepterdiń Mádenıet, Qalqaman, Saıaly, Tomırıs shaǵyn aýdandarynda ashylǵanyn atap ótti. Bul bilim oshaqtary memleket qarjysyna boı kóterse, qalǵan 4 mektep jeke ınvestorlardyń esebinen salyndy. Odan bólek birneshe mektepterdiń janyna japsarlas salynǵan oqý ǵımarattarynyń da qurylysy aıaqtaldy. Almaty qalasynda bıylǵy oqý jylynda mektep tabaldyryǵyn 32 myń bala attady. Qala boıynsha 317 myń oqýshy bar eken. Bul balalarydń barlyǵy alyp shahardaǵy 210 memlekettik mektepte jáne 91 jekemenshik mektepte bilim alyp jatyr.
Almaty qalasynda «Bilimdi ult: bilimge umtylý, eńbeksúıgishtik jáne patrıotızm» atty forýmda qala basshysy Erbolat Dosaev: «Búginde balalardyń boıyndaǵy buǵyp jatqan talantty damytýǵa, arshýǵa orasan múmkindik bar. Almaty qalasynda shyǵarmashylyǵyn damytamyn degen balalarǵa, sıfrly tehnologıaǵa, ınvestısıalyq jobalardy júzege asyrýǵa baýlıtyn mektepter bar. Jáne olarydń kórsetkishi de kóńilińdi ósiredi. Bıylǵy jańa oqý jylynda sondaı taǵy eki mektep esigin aıqara ashady. Salystyrmaly túrde aıtar bolsaq, Máskeý qalasynda ornalasqan mektepterdiń úshten biri jekemenshik sanatyndaǵy bilim oshaqtary. Sapaly bilim berý – jas urpaqtyń bolashaǵy» degen-di.
Jalpy memlekettik-jekemenshik áriptestik bul memlekettik seriktes pen jeke seriktestik arasyndaǵy ózara yntymaqtastyq negizinde júzege asyrylatyn sharýa. Eki tarap shart jasasý arqyly memlekettik pen jeke seriktestik arasyndaǵy qatynasty qurady, odan keıin eki tarapqa da tıimdi merzimde sıpattamasyna qaraı iske asyrylady.
Jalpy Almaty qalasynyń Alataý, Naýryzbaı aýdandaryna sońǵy jyldary halyq tyǵyz ornalasyp, áleýmettik nysandarydń qajettiligi birden ańǵaryldy. Kóp qabatty turǵyn úılerge qonystanǵan turǵyndardyń basym kópshiligi jas otbasy, kóp balaly januıalar. Árıne, olardyń balalaryna aldymen balabaqsha, mektep qajet. Qala basshysy Erbolat Dosaevtyń tapsyrmasyna sáıkes basqa da bilim oshaqtaryna kúrdeli jóndeý júrgizý, japsarlas ǵımarat turǵyzyp, oryn qajettiligin ońtaıly sheshý, irgeli mektepter qurylysyn ýaqytynda aıaqtaý úshin merdiger kompanıalar da aıanyp jatqan joq.
Memlekettik-jekemenshik áriptestik negizinde boı kótergen Saıaly yqsham aýdanyndaǵy №204 mekteptiń dırektory, QR bilim berý isiniń qurmetti qyzmetkeri Gúljan Bekenova bylaı deıdi.
«Almaty qalasyndaǵy №204 jalpy bilim beretin mektep "Danaıhan Stroıteh" kompanıasynyń memlekettik saraptamadan ótken "KAZGOR" Jobalaý akademıasynyń úzdik sáýletshilerimen birlesken jobasy boıynsha memlekettik-jekemenshik áriptestik negizinde salyndy. Qazirgi tańda mektepte 2700 oqýshy bilim alýda jáne 200-ge jýyq muǵalim, 30 adam tehnıkalyq jumys atqarady. 100 synyp komplektisi bar. Mektep qurylysy úlgilik jobalar boıynsha júrgizilmedi, oqý oryndaryna qoıylatyn jańa standarttar arnaıy ázirlenip, qabyldandy. Olar zamanaýı sáýlet, oılastyrylǵan keńistiktik dızaın, keń synyptar men qoǵamdyq keńistikteri bar ergonomıkalyq ınterermen erekshelenedi. Ár kabınette ınteraktıvti panelder, oqýshy úshin jeke otyratyn oryn bar. Zamanaýı modıfıkasıadaǵy jıhaz. Pán kabınetteri oqý jabdyqtarymen, Interaktıvtik jáne tehnıkalyq oqytý quraldarymen, oqý-kórneki quraldarmen, mamandandyrylǵan jıhazben jabdyqtalǵan. Kabınetter aranyń uıasy túrinde jasalǵan, bul úı-jaılardyń barynsha tabıǵı jaryqtandyrylýyn qamtamasyz etýge múmkindik beredi. Dálizder keń, olar boıynsha mektep ishinde erkin júrip-turýǵa bolady, oqytý memlekettik tilde júzege asyrylady. Mektepte mektep jasyna deıingi balalar da oqıdy. Mektep dırektory atap ótkendeı, munda balalardy tabysty oqytý úshin barlyq jaǵdaı jasalǵan. «Mektep kabınetterinde ınteraktıvti panelder, teledıdarlar, kompúterler, noýtbýkter, zerthanalyq, tokarlyq jáne burǵylaý stanoktary, aspazdyq kabınetterde jáne mata óńdeý sheberhanalarynda tolyq jaraqtandyrý, bastaýysh synyptarǵa arnalǵan barlyq qajetti ádistemelik quraldar bar. Bıologıa kabınetterinde-mıkroskoptar men ashyq sabaqtar ótkizýge arnalǵan jabdyqtar bar. Tolyq jabdyqtalǵan sportzal da zaman talabyna saı».
Elimizde memlekettik-jekemenshik áriptestik baǵytyndaǵy baǵdarlama oń nátıjesin berip keledi.
Qýanysh BAJAQ
