Shyǵys Qazaqstan oblysynyń Kúrshim aýdanyna qarasty Maraldy aýylynda aýyldyq okrýgtiń ǵana emes, jalpy oblystyń damýyna mýltıplıkatıvtik nátıje beretin altyn óndirý fabrıkasy iske qosylady. Odan oblys turǵyndary habardar, árıne. Joba Qazaqstan Respýblıkasynyń qoldanystaǵy zańnamasynyń talaptaryna sáıkes barlyq ruqsat berý rásimderinen ótti, quzyretti organdardyń sheshimderimen rastalady. Maraldyǵa ekologıa jáne tabıǵı resýrstar, ónerkásip jáne qurylys vıse-mınıstrleri arnaıy jumys saparlarymen bardy. Olar turǵyndarmen kezdesip, jobany toqtatýǵa zańdy negizderdiń joqtyǵyn jan-jaqty túsindirdi. Kóptegen tekseristerdiń nátıjesinde fabrıkanyń qurylysy men odan ári jumysy barysynda zań buzýshylyqtar anyqtalǵan joq.
Árbir joba boıynsha qoǵamdyq tyńdaýlar ótkizildi, olar da Qazaqstan zańnamasyna sáıkes qatań túrde ótkizildi. Bir ǵana úkim bar – zaýyttyń jumysy barlyq erejeler men qaýipsizdik talaptaryna sáıkes.
Mamandardyń, sonyń ishinde táýelsiz mamandardyń saraptamalyq pikirleri zaýyt qyzmeti qorshaǵan orta men adamdar úshin qaýipsiz bolatynyna kúmán keltirmeıdi. Onyń ústine, mundaı ondaǵan jobalar qazirdiń ózinde búkil Qazaqstan boıynsha tabysty jumys istep jatyr. Alaıda qoǵamdyq tyńdaýlarda, odan keıin áleýmettik jelilerde arandatýshylyq áreketter jasalyp, zaýyt qurylysyna barlyq kezeńde qarsylyq bildirip jatqandar bar. Áleýmettik jelide jarıalanǵan kadrlarda aýyldyq klýbtyń zalyna halyqty kirgizbeı, qoǵamdyq tyńdaýlardy buzýǵa tyrysqandary anyq kórinip tur.
Aýyl turǵyndaryna zaýyt qurylysy jobasyn qoldaǵany, tyńdaýlarǵa qatysyp, óz pikirlerin bildirgeni úshin únemi qorqytýlar, sonyń ishinde zorlyq-zombylyq kórsetiledi. Muny Maraldy aýylynyń turǵyndarynan aýdandyq sotqa kelip túsken quqyqtyq qorǵaý týraly 10-nan astam aryz dáleldeıdi. Óz ómirlerine qaýip tóngen aýyl turǵyndary el Prezıdentine úndeý jazdy. Olar zaýyttyń joba boıynsha, barlyq ekologıalyq normalardy saqtaı otyryp jumys istegenin qalaıdy. Halyq laıyqty jumys taýyp, aýylǵa oraldy, balalary men nemereleriniń bolashaǵynan úmit kútedi bári.
Táýelsiz sarapshylar Shyǵys Qazaqstan oblysy Kúrshim aýdanyndaǵy «Maralicha Cold» taý-ken kompanıasy» JSHS qyzmetiniń tóńireginde jasandy túrde jasalǵan keleńsiz jaǵdaı sońǵy 2 jylda qyza túskenine senimdi. Múddeli toptyń aryz-shaǵymdary negizinde respýblıkalyq jáne jergilikti ónerkásip basqarmalarymen kóptegen jospardan tys tekserýler júrgizilip, jobada da, kompanıanyń qyzmetinde de zań buzýshylyqtar anyqtalǵan joq.
Memlekettik organdar da narazylyq pen arandatýshylyqtardyń artynda belgili bir adamdar toby turǵanyn anyqtaı aldy. Olar zaýyt ashýdyń naqty faktileri men artyqshylyqtaryna nazar aýdarmaı, qarapaıym halyqtyń sanasyn manıpýlásıalaýǵa tyrysady.
Al, kompanıa basshylyǵy Maraldy aýyldyq okrýginiń turǵyndaryn qoldaý úshin barynsha áleýmettik mindettemeler alýǵa daıyn ekeni anyq. Bul – aýyl turǵyndaryn kómirmen qamtamasyz etý jáne bul bıyldyń ózinde atqaryldy. Mysaly, jaýapkershiligi shekteýli seriktestikterde jumys isteıtin múgedekter men aýdan turǵyndaryn baspanamen qamtamasyz etý, mektepter men aýrýhanalardy jóndeý, jańa jumys oryndaryn ashý. 2024 jylǵy oqý jylynan bastap Qazaqstan Respýblıkasynyń aýmaǵyndaǵy joǵary jáne orta oqý oryndarynda tańdaǵan mamandyqtary boıynsha jylyna shamamen 15 stýdentti Maraldy aýyldyq okrýginiń barlyq mektep túlekterin oqytý.
Kásiporynnyń jumysy kópten beri kúızeliske ushyrap, halyq aǵylyp jatqan Maraldy aýyldyq okrýgine tek qana paıda ákeletini anyq. Kásiporyn jumysy aýdandaǵy aýyldardyń ǵana emes, óńirde shaǵyn jáne orta bıznestiń de damýyna jol ashady. Halyqtyń jumys istep, aqsha tabýǵa múmkindigi bolady. Kásiporyn mamandardy oqytyp, áleýmettik kepildikter beredi. Al munyń barlyǵyna aýyl turǵyndarynyń múddesi men óńirdiń damýyna qaramastan óz maqsattaryn kózdeıtin bir top adamdar áreketinen qaýip tónip tur.
Kelesi qoǵamdyq tyńdaý qańtardyń 26-sy kúni ótedi, aýyl turǵyndarynyń jalǵan aqparat arqyly qoǵamdyq pikirdi burmalaýǵa tyryspaı, shyndyqty aıtatyndardy tyńdaýy óte mańyzdy. Áleýmettik jelilerde Kompanıanyń qyzmeti ashyq, tıimdiligi men qaýipsizdigin ekologtar, sarapshylar jáne jer qatynastary departamentiniń jáne basqa da mınıstrlikter men vedomstvolardyń ókilderimen rastalǵan, sondyqtan bul jobany júzege asyrýǵa múmkindik berý óte mańyzdy.
PS: SHQO prokýratýrasy QR Qylmystyq kodeksiniń 274-babyna sáıkes eskertedi.
«Adamdar tobynyń aldyn ala sóz baılasýymen qoǵamdyq tártipti buzý nemese azamattardyń nemese uıymdardyń quqyqtary men zańdy múddelerine nemese qoǵamnyń nemese memlekettiń zańmen qorǵalatyn múddelerine eleýli zıan keltirý qaýpin týdyratyn kórineý jalǵan málimetterdi taratqany úshin;
buqaralyq aqparat quraldaryn, telekomýnıkasıa jelilerin jáne onlaın platformalardy paıdalaný – bes jylǵa deıingi merzimge bas bostandyǵyn shekteýge ne sol merzimge bas bostandyǵynan aıyrýǵa jazalanady.
