Tiri bolsam, qazaqqa qyzmet etpeı qoımaımyn!

Álıhan Bókeıhan

"Almatyda turýǵa bolmaıdy". Eleýsizov 100 jyldan keıin Almatyda jer silkinisi bolatynyn boljap otyr

24 qańtar 2024 166
Almatydaǵy zilzala: Eleýsizov qýatty jer silkinisi jaıly eskertken

Buǵan deıin ekolog, qoǵam qaıratkeri Mels Eleýsizov Almatyda kez kelgen ýaqytta 12 baldyq joıqyn jer silkinisi bolatynyn aıtqan edi dep jazady alash.kz.

«1912 jyly úlken silkinis boldy. Sol kezde 28 panfılovshylar parkindegi orystardyń shirkeýi ǵana aman qalǵan. Óte keremet salynǵan, qıraǵan joq. Al, Almatynyń barlyǵy qırady. Endi sondaı jaǵdaı bolsa sumdyq bolady. Ǵylymı negizde endi kez kelgen ýaqytta bolýy múmkin. Sebebi, arada 100 jyl ótti, tarıh kórsetkendeı ár 100 jylda qaıtalanady. 12 baldyq jer silkinisinde adamdardyń tiri qalý yqtımaldyǵy az», – dedi ekolog.

Onyń aıtýynsha, qazirgi úılerden adam shyǵa almaı qalýy da múmkin.

«Sovet úkimeti ýaqytynda úıler 5 qabatty bolatyn, al qazirgi 20-30 qabatty úıler qıyn. Fızıkada «ınersıa pokoıa» degen bar. Ol degenińiz seısmıkalyq tolqyn tómengi jaqta bolǵanda joǵary jaq tolyq saqtalady. Kezindegi 5 etaj beker emes. Qazirgi úılerde eshqandaı sapa joq. Negizi halyq aqyryn-aqyryn qaıtadan aýylǵa barý kerek. Almatyda turýǵa bolmaıdy», – dedi ol.

Eleýsizovtyń sózinshe, jer silkinisi 12 balǵa baratyn Indonezıa, Japonıa, Kýrıl araldary, Chılı elderinen keıin besinshi biz.

Kúni keshe Almatyda 4 bal deńgeıinde jer silkinip, el kóshe kezip ketken edi.

Jerasty dúmpýi Almatydan ońtústik-shyǵysqa qaraı 264 shaqyrym jerde, Qazaqstan men Qyrǵyzstan shekarasy aýmaǵynda oryn alǵan. Azanda da 3 baldyq tolqyn baıqalǵan.

Biraq TJM mamandary «Almatyda 7 baldan asatyn jer silkinisi kútilmeıdi» dep sendirip otyr.
Bul maqala týraly ne oılaısyz?