ءساۋىر ايىندا شىمكەنت قالالىق ءىىد باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ بۇرىنعى باسشىسى ءمولدىر بەكەيەۆا پوليسەيدى بالاعاتتادى دەپ ايىپتالىپ، وز-وزىنە قول جۇمساماق بولعان. Facebook جەلىسىندە ول ءالى دە دارىگەرلەردىڭ ءجىتى باقىلاۋىندا جۇيەلى ەم الىپ جاتقانىن ايتتى.
«قۇرمەتتى ارىپتەستەر، قادىرمەندى قاۋىم!
الدىمەن اللانىڭ، سوسىن سىزدەردىڭ رياسىز تىلەك-نيەتتەرىڭىزدىڭ ارقاسىندا امان-ساۋ ورتالارىڭىزعا ورالىپ وتىرمىن! شۇكىرلىك! ءساۋىر ايىندا بارشاڭىزدى سارى ۋايىمعا سالىپ، سارساڭعا تۇسىرگەنىم ءۇشىن…سان رەت كەشىرىم سۇرايمىن!
جانساقتاۋ بولىمىندە ەس-تۇسسىز… ءومىر مەن ءولىم ورتاسىندا ارپالىسقان جانىما اراشا ءتۇسىپ، ەكىنشى دەم سىيلاعان اق حالاتتىلاردىڭ ەڭبەگى — ولشەۋسىز! دارىگەرلەرگە تاعزىم، العىسىم شەكسىز!
ورىن العان جايتتان كەيىن، دەنساۋلىعىمدى قالپىنا كەلتىرۋ ءۇشىن ءالى دە دارىگەرلەردىڭ ءجىتى باقىلاۋ-قاداعالاۋىمەن جۇيەلى ەم الىپ جاتىرمىن. ىشكى اعزام قاتتى زارداپ شەگىپ، تۇراقتى ەمدى قاجەتسىنۋدە…
راسىندا… ادام تاعدىرىمەن «ويىنشىقشا» ويناپ، قولدان قىلمىستىق ءىس اشىپ، قايتا-قايتا قاماتامىن دەپ قۋدالاپ، سوڭىندا قاماۋعا شەشىم قابىلداعانىن كورگەندە — مەنىڭ باسقا امالىم قالمادى. ادىلدىكتى ءوز ومىرىمنەن دە ارتىق كوردىم، قيدىم..! ءبىراق سوڭىنان… اتا—انام، باۋىرلارىم، تۋعان-تۋىستارىمنىڭ قايعىدان قان جۇتقانىن، وسىنداعى ارىپتەستەرىمنىڭ قايعىرعانىن ەستىپ-بىلگەندە، جانىم اۋىرىپ، جۇرەگىم ەزىلدى… وكىنىشتەن وزەگىم ورتەندى… امال نەشىك؟! ومىردە ادىلدىك پەن وپاسىزدىق قاي كەزدە دە قاتار جۇرگەن، بۇل دا ءبىر اللانىڭ بەرگەن سىناعى دەپ ءوزىمدى جۇباتىپ-اق جاتىرمىن…» دەپ جازدى ءمولدىر بەكەيەۆا.
«مەنىڭ «كرىشام»، سەنىڭ «كرىشاڭنان» قايدا مىقتىراق»
شىمكەنت قالالىق ءىىد باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ بۇرىنعى باسشىسى ءوز جازباسىندا ادامداردان كومەك سۇراپ، شىندىقتى ايتاتىن كەز كەلگەنىن ايتقان. ونىڭ ايتۋىنشا، جەلىدە تاراعان اۋديوجازبا ناعىز كيبەربۋللينگتىڭ كورىنىسى.
«ءاۋ باستا مەنىڭ اتى-جونىمە باعىتتالعان جالا اۋديو-جازبا جەلىگە تاراعاندا، ول تۋرالى ءتىپتى ايتۋعا ۇيالدىم. بۇل بارىپ تۇرعان — كيبەربۋللينگ، كەسىپ-كەسىپ ارنايى تەحنيكالىق وڭدەۋدەن وتكىزىپ، مونتاجداپ، سوڭىندا مەنى «قۇبىجىق» ەتىپ كورسەتكەن. شىنتۋايتىندا، بۇل «ماقسات» ەسىمدى قىزمەتكەر جاۋاپكەرشىلىك پەن ساۋاتتان جۇرداي، اپتالاپ جۇمىسقا كەلمەي، جۇمىس ۋاقىتىندا قايدا ءجۇرسىڭ دەپ سۇراساڭ، ءبىتتى… مەنى كەپ بالاعاتتاپ، «مەنىڭ «كرىشام»، سەنىڭ «كرىشاڭنان» قايدا مىقتىراق» دەپ، ءتىپتى سول كەزدەگى دەپارتامەنت باستىعى «ە.جۋماحانبەتوۆتىڭ ناقسۇيەرىسىڭ، جالەبىسىڭ»، – دەپ ەش نەگىزسىز قارالايتىن… ءقايبىر قىزبالاسى بولسىن، مۇندايدا ارىن تاپتاتىپ قاراپ وتىرمايتىنى انىق… ءبىراق، بۇنىڭ ەسى دۇرىس پا، نەگە وزىنەن-وزى مەنى كەپ بالاعاتتاپ، سونشاما اۋىر سوزدەر ايتادى دەپ ويلايتىنمىن… سويتسەم، ويىندا ءبىر «قيتۇرقى جوسپارى» — ايلا-امالى بولعان ەكەن عوي… وسى كۇنگە دەيىن ونىسىن وسىندا جازۋعا، ءتىپتى ايتىپ، اقتالۋعا ارىم بارمادى! سەبەبى، مەملەكەتتىك قىزمەتكەر جانە قىز بالاسى رەتىندە بۇل مەن ءۇشىن — ادام توزگىسىز قارالاۋ، قورلاۋ، ار-نامىسىم، قادىر-قاسيەتىمدى تاپتاۋ…
ە. جۋماحانبەتوۆ دەگەن — مەنىڭ اتا-اناممەن جاستى كىسى، ماعان قىزىم دەپ، ءتىپتى ارتىق ءسوز ايتپاعان! وعان بۇكىل جەكە قۇرام كۋا، ءيا مەنىڭ جۇمىستاعى ءجۇرىس-تۇرىسىم، ارىمنىڭ تازالىعىن، تاپسىرماعا تالاپشىل، شىنشىل قاسيەتىمدى جەكە قۇرام دا جاقسى بىلەدى. سوندىقتان، بۇعان دەيىنگى جانە قازىرگى جازىپ وتىرعاندارىمنىڭ ءبارى — شىندىق ەكەنىن ولار دا قۇپتايتىنىنا سەنىمدىمىن. ءوزىمنىڭ ارىم مەن تازالىعىمدى دالەلدەۋ ءۇشىن ءتىپتى كەز كەلگەن گينەكولوگ-ەكسپەرتيزاعا دا بارۋعا دايىنمىن! سوندا ءبىزدىڭ ەلدە، قوعامدا ءوز بىلىم-اقىلىڭمەن، ادال، تازا جولمەن جۇمىس ىستەۋگە، قىزمەتتە وتىرۋعا بولمايدى ما؟ مەنىڭ ىشكى كۇيزەلىسىمدى قازاقى تاربيە كورگەن ارى تازا قىزدار مەن ايەلزاتى تۇسىنەتىن شىعار…» دەدى ول.
ۇستىمنەن ءىس قوزعادى
بەكەيەۆا وزىنە اۋديوجازبا ءۇشىن قول جۇمساماعانىن ايتىپ، باسشىلىق تاراپتان جۇيەلى تۇردە قىسىم كورگەنىن العا تارتتى.
«ءبىراق مەن بۇل اۋديوجازبا ءۇشىن وزىمە قول جۇمساعان جوقپىن، سەبەبى مەن ءوزىمنىڭ اق ەكەنىمدى جانە ونى دالەلدەي الاتىنىمدى، قىلمىس جاساماعانىمدى ءبىلدىم. سوندىقتان، بار شىندىقتى پد باستىعى ق. دالبەكوۆكە ايتىپ، ءىشىنارا تارتىپتىك جۇيەدە شەشەيىك، ەستى باستىق مۇندايدى سىرتقا شىعارماي، ىشكى تارتىپپەن شەشەدى عوي دەپ بىرنەشە رەت الدىنا جالىنىپ باردىم. ءبىراق گەنەرال مىرزا مەنى تىڭداعىسى دا كەلگەن جوق! «ورنىڭنان الىپ، قىلمىستىق ءىس قوزعاتامىز»،-دەدى. سودان تەرگەۋ جونىندەگى ورىنباسارى س. ەرگەشوۆ قايتا-قايتا حابارلاسىپ، انىقتاۋ باسقارماسىنىڭ باستىعى ن. سۇيەۋبەكوۆ حابارلاسىپ، «ۇستىڭىزدەن ق ر قك 378-بابىنىڭ 1-بولىگى (بيلىك وكىلىن قورلاۋ) بويىنشا ءىس قوزعالدى، تاعى دا ءبىرازىنان، جۇرگىزۋشىلەردەن باسقاداي ارىز الىپ، ءبارىبىر قاماتامىز دەپ جاتىر»،-دەدى. قايتا-قايتا قاماتامىز دەگەنى نەس؟ سوندا ادىلدىك قايدا؟ بۇعان قالاي توزۋگە بولادى؟ قىزمەت ورنىم ءۇشىن… ەكى اي بويعى قىسىم مەن قۋدالاۋ…شەگىنە جەتتى! ۇستىمنەن ءىس قوزعالدى، ەندى جازىقسىز قامالىپ كەتكەنشە — ولگەن ارتىق ەكەنىن ءتۇسىندىم، وزىمە قول جۇمسادىم… شىندىق — وسى!» دەپ ءمولدىر بەكەيەۆا سىرىن اقتاردى.
ءانيپا نازاربايەۆانىڭ قۇداسى باسشىلىققا كەلدى
پوليسيا دەپارتامەنتىنىڭ بۇرىنعى باسپا ءسوز قىزمەتىنىڭ باسشىسى كومانداسىمەن تۇركىستاننان كەلگەن باسشىنىڭ قالاي ءالى دە قىزمەت ىستەپ جۇرگەنىنە تاڭ قالدى.
«قاڭتار وقيعاسىندا» دا كۇن-تۇن دەمەي، اپتالاپ ءۇي بەتىن كورمەي، سوڭىنا دەيىن قالتقىسىز قىزمەت ەتتىم… ءسوزىمنىڭ دالەلى — دەپارتامەنتتەگى بەينەباقىلاۋ كامەرالارىن كەز كەلگەنىڭىز اشىپ كورسەڭىزدەر بولادى! ءدال وسى «قاڭتار وقيعاسى» دەپ ەسىمىزدى ارەڭ جيىپ جاتقاندا، دەپارتامەنتتە باسشىلىق اۋىستى. تۇركىستان وبلىسى پد باستىعى ق.دالبەكوۆ مىرزا شىمكەنت قالاسى پوليسيا دەپارتامەنتىنىڭ باستىعى بولىپ تاعايىندالدى. سودان… ەل باسىنا كۇن تۋعاندا قالا مەن حالىقتىڭ قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن ءومىرىن قاتەرگە تىگىپ قىزمەت ەتكەن جەكە قۇرام، تيىسىنشە قولداۋدىڭ ورنىنا، قىسىم مەن قۋدالاۋعا ۇشىرادى! ۋ-شۋ، ابىر-سابىر، «بولنيچنىي» اشتىرىپ كەتۋشىلەر كوبەيدى…
بۇعان دەيىن 8 اي جۇمىس ىستەپ، دەپارتامەنتتە تانىس-تامىر، تۋىستىق تاعايىنداۋلار، «كوماندالىق» كوشۋ، «ءشاي-مايعا» جيناۋ دەگەندى مۇلدەم ەستىمەگەنمىن! ال ق.دالبەكوۆ كەلگەننەن كەيىن، «ءشاي-مايعا» جەكە قۇرامنان جينايمىز»،-دەگەن ءسوزىن انتيكور جەدەل بەينەجازبا ارقىلى دالەلدەپ بەردى ەمەس پە؟ «كومانداسىمەن» كوشىپ كەپ، جەمقورلىققا جول بەرىپ وتىرعان گەنەرالعا تەك «سوگىس» بەرۋمەن شەتتەلگەندى قالاي تۇسىنۋگە بولادى؟ نەگە ءالى قىزمەت ورنىندا دەپارتامەنتتى باسقارىپ وتىر؟ پوليسيانىڭ ءوزى قىلمىس جاساسا، حالىق ەندى كىمگە سەنەدى؟»
سونىمەن قاتار، وز-وزىنە قول جۇمساماق بولعان شىمكەنت پد باسپا ءسوز حاتشىسى تۇركىستاننان شىمكەنتكە كەلگەن باسشىنىڭ ارتىندا كىم تۇرعانىنا توقتالىپ كەتتى.
«ق. دالبەكوۆ — ەلباسى ن. نازاربايەۆتىڭ قۇداسى، ءانيپا نازاربايەۆانىڭ تۋعان ۇلىنا قىز بەرگەنىن ءبارى بىلەدى. ارقاسىندا — «مىقتى» ادامدار تۇر! ەندى كەپ ماعان قاتىستى ءجۇرىپ جاتقان تەرگەۋ امالدارىنا قىسىم جاساپ، ارالاسسا نە بولادى؟ سەبەبى، قازىرگى كەزدە تەرگەۋ امالدارى ءجۇرىپ جاتقانىنا قاراماي، ءىستىڭ اق-قاراسى انىقتالماي جاتىپ، ىشكى ىستەر مينيسترلىگىنىڭ ءوزى مەنىڭ ايتقاندارىمدى جوققا شىعارىپ، ءتىپتى ونىسىن باق-قا تاراتتى. ءبىراق ونداعى اقتالۋ-جاۋاپتارى شىندىققا جاناسپايدى. ءبىر عانا مىسال، «كوماندالىق كوشۋ» جوق بولسا، قازىرگى جەرگىلىكتى پوليسيا باسقارماسىنىڭ باستىعى ۇ.مىلتىقوۆ مىرزا قايدان كەلىپتى؟ ونى ماڭعىستاۋدان كىم وزىمەن بىرگە تۇركىستانعا، ودان شىمكەنتكە اكەلىپ وتىر؟ س. قاراكوزوۆا شە؟ تۇركىستاننان مەم. باعدارلاما بويىنشا العان پاتەرلەرى كىمنىڭ اتىندا قالدى؟ سوسىن، مەنىڭ دەپارتامەنتتە ەشقاشان بەس جۇرگىزۋشىم بولعان ەمەس! «اۋديوجازبانى جاريالاعانىنا راحمەت» دەپ، جۇمىسقا كەلمەي جۇرگەن ماقساتتىڭ قىزمەتىن ءوسىرىپ، لاۋازىمدى قىزمەتكە قويىپ وتىرسىزدار ما؟» دەدى ول.
«مەن ەندى ىىم-نە دە سەنبەيمىن!»
ءمولدىر بەكەيەۆا ەل پرەزيدەنتى قاسىم-جومارت توقايەۆتان ءىستى ءوز باقىلاۋىنا الۋدى سۇرادى. ونىڭ ايتۋىنشا، ەندى ول ءوزىنىڭ عانا ەمەس، جاقىندارىنىڭ دا قاۋىپسىزدىگىنە الاڭدايدى.
«مەن ەندى ىىم-نە دە سەنبەيمىن!
ەلدىڭ الدىندا اقيقاتتى ايتىپ وتىرىپ، ءقازىر ءوزىمنىڭ عانا ەمەس، جاقىندارىمنىڭ دا ءومىر قاۋىپسىزدىگى ءۇشىن الاڭدايمىن… قورقامىن!
سوندىقتان، بۇل ءىستى باس پروكۋرور ب.ن.اسىلوۆ مىرزا قاداعالاپ،
ق ر كونستيتۋسياسىنىڭ كەپىلى — پرەزيدەنتىمىزدىڭ ءوزى قاتاڭ باقىلاۋعا الۋىن ءوتىنىپ، سۇرايمىن!
ءبىراق، الداعى ۋاقىتتا ەلباسى قۇدالارىنىڭ كويلەڭكەسىنەن قورىقپايتىن… زاڭسىز ارەكەتتەر تۇبەگەيلى تىيىلىپ، تيىسىنشە كىنالى تۇلعالار زاڭعا ساي جاۋاپكەرشىلىككە تارتىلىپ، ءيا پرەزيدەنتىمىز تاپسىرعان جاڭا قازاقستان — ءادىل قازاقستان ورنايتىنىنا كامىل سەنىمدىمىن!
بۇگىن انتيكورعا كەلىپ، بار شىندىقتى ايتىپ، ارىزىمدى جازىپ كەتتىم. تاياۋدا وسى ىسكە قاتىستى ارنايى باسپاسوز-بريفينگىن وتكىزەتىن بولامىن. سوندىقتان، ءوز ارىپتەستەرىم — ب ا ق وكىلدەرىنە شىندىققا تۋرا قارايتىن قايسار-قاسيەتتەرى ءۇشىن تەك العىسىمدى بىلدىرگىم كەلەدى!» دەپ بەكەيەۆا ءوز جازباسىن قورىتىندىلادى.
دەرەككوز
