ورىس بالاسى وقۋدان بوساسا، فۋتبول، دوپ، جارىس، نەشە ءتۇرلى دەنە تاربيەسى، قازاق بالاسى وقۋدان شىقسا كوشە قىدىرۋ، تانىس جاعالاۋ، جوق جەردەن پايدا قىلا قويۋ...
ورىس بالاسى بوس بولسا قۇس اتادى، قايىققا مىنەدى، مۋزىكا تارتادى، كىتاپ، ادەبيەت قارايدى. قازاق بالاسى قولى بوساسا، ءتۇتىن اڭديدى، وسەك اڭديدى...
بۇ قالاي؟ ورىس بالاسى ىستەگەن ونەر قازاق بالاسىنىڭ قولىنان كەلمەي مە؟ ابدەن كەلەدى. ءبىراق موينى تۇسكىر جار بەرمەيدى. نەگە؟ كورگەنى، ۇلگىسى جامان.
جاس كۇنىندە بالاسى بىردەڭەگە ۇرىنىپ نە ءبىر جەرىن قاناتىپ السا، بالاجان انا ۇستىنە قاراپ: "قۋاتىم-اي! اۋىرىپ قالدى ما؟ ۇرلەيىنشى، سۇيەيىنشى" دەپ، اۋىرعان جەرىن ودان جامان اۋىرتادى. اياعان سايىن بالاسى ودان سايىن باجىلداپ جىلايدى.
بۇل نەگە ۇيرەتەدى؟ جىلاۋىقتىققا، وتىرىك بايبالامعا، سارى-ۋايىمعا،ايەڭكەستىككە ۇيرەتەدى.
ارداقتاعان جالعىزىن، ايتپەسە ادام ولار كءوز نۇرىن اتا-اناسى جاسىنان سۇرانشاقتىققا ۇيرەتەدى. "اعاتايىڭنىڭ قامشىسىن سۇراي عوي"، "بالانىڭ مەسەلىن قايتارماڭىز"، "اتالارى ايتتىق، بايعازى، كورىمدىك بەرەتىن شىعار"، "قاراعىم سۇرا، بەرمەسە جىلا"، "ءپالەنشە جانعا بەرمەگەن مالى ادىرا قالسىن" - مىنە، قازاقتىڭ جاسىنان بالاسىن باۋلۋ تءۇرى.
وسكەن سوڭ بۇل بالا سىمتىك بولماي، سۇرانشاق بولماي، جالىنعىش، جاعىنشاق، جارامساق بولماي تۇرا ما؟
سۇرانشاقتىق قازاقتىڭ وزىنە ءمىن ەمەس كورىنەدى. "جىلاماعان بالاعا ەمشەك بەرمەيدى"، "بەرمەيتىن ساراڭ بولمايدى، سۇراۋى جەتپەءيدى"، "بەرگەن پەرنە بۇزادى" - مىنە سۇراۋ قولداعان دانالىعى.
...زامان وتكەن جوق. جامان ادەتتەن قۇتىلام دەگەن ادام قىرىققا كەلسە دە، قۇتىلۋعا بولادى. ادەتكە قارسى ادەتتى شوقپار قىلا ءبىلۋ كەرەك. جىلاۋىق، بايبالام، جالىنشاق، سۇرانشاق، جاعىنشاق، جاراماساق ەلدىڭ جانى قۇل بولادى.
قۇلدىقتان بوسانعاندى جاستاردىڭ مىنەزى دالەلدەيدى. جوق بولساڭ دا ءىرى كءوڭىل، سۇڭقار مىنەزدى بول. ونداي قارتقوجالار بىزدە جوق ەمەس، بار. سولاردان ۇلگى الىڭدار، باۋىرلار!
جۇسىپبەك ايماۋىت ۇلى، «بۇل ادەتتەن ارىلۋ كەرەك» ماقالاسىنان
