Tiri bolsam, qazaqqa qyzmet etpeı qoımaımyn!

Álıhan Bókeıhan

«Jynystyq jolmen taralatyn aýrýlardy ádeıi juqtyrǵan»: Patshalyq Reseı qazaqtardy joıý úshin ne istegen?

26 naýryz 2024 402

Áleýmettik jelide Orynbor orystarynyń qyrǵyz, kavkaz halyqtaryna jynystyq jolmen beriletin juqpaly aýrýlardy júıeli túrde taratqanyn dáleldeıtin tarıhı jazba tarady.

Kavkaz soǵysynyń qatysýshysy, polák ofıseri Teofıl Lapınskııdiń «Kavkaz taýlary jáne olardyń orystarǵa qarsy azattyq kúresi»,1857-1859 jj. atty kitabynan keltirilgen tarıhı derekti Nurlan Saltaev Facebook paraqshasyna jarıalady.

«...Abhazıalyq qyzdar men áıelder teńizde nemese qurlyqta orystardyń qolyna túsetin. Reseılik sarbazdardyń túrli oıyn-saýyq keshterinde oıynshyq retinde qyzmet kórsetken qyzdardy keıinnen olardyń otbasylary satyp alǵan. Biraq, ol qyzdar elge qaýipti juqpaly aýrý ákeldi. Abhazıa halqy bul aýrý týraly eshteńe bilmegendikten, oǵan qarsy qandaı da bir emdik quraldardy da qoldana almaıtyn. Jergilikti halyq muny  urus smage (orys álsizdigi) dep atady. Bul aýrý keıbir eldi-mekenderde jıi kezdesetin. Turmysy nashar, kedeı adamdar alǵash ret bul dert týraly, onymen kúresý joldaryn bizden bildi. Olar aýrýdyń taralýyn aldyn-alý úshin bárin jasady».

 «Orynbor aımaǵyndaǵy orystar qyrǵyz (qazaq) halyqtaryn moralsyzdandyryp, joıý úshin jynystyq jolmen beriletin aýrýlardy júıeli túrde taratqanyn jıi estidim jáne oqydym...»,- delingen tarıhı jazbada.

 

Bul maqala týraly ne oılaısyz?